De rekenkamer plaatst diverse vraagtekens bij de manier waarop de leges tot stand zijn gekomen. Zo ontbreekt een goed inzicht in de kostprijzen waarop de nieuwe, verhoogde tarieven zijn gebaseerd. Volgens de rekenkamer baseert de IND zich vrijwel alleen op begrotingen en aannames. Ook heeft de dienst geen betrouwbare gegevens over de kosten die van 2000 tot en met 2004 zijn berekend. Een kostenvergelijking door de jaren heen ontbreekt.

De IND ontving vorig jaar bijna 40 miljoen euro aan leges. De tarieven stegen in de afgelopen jaren fors. Voor sommige aanvragen ging het om een toename van ruim 1300 procent in vijf jaar. Nederland behoort in Europa tot de topdrie van landen met de hoogste tarieven, zo bleek eerder uit een onderzoek.

De Tweede Kamer riep de regering in april in een motie van CDA–Kamerlid Van Fessem op de relatie tussen leges en efficiëntie bij de IND te onderzoeken. De rekenkamer nam die kwestie mee in het toen al lopende onderzoek naar de IND. Omdat er geen duidelijk inzicht is in de kostprijzen, is het volgens de rekenkamer onmogelijk om gericht naar kostenbesparingen te zoeken die leiden tot lagere tarieven.

Ook wijst de rekenkamer erop dat een kostenbesparing niet direct een verlaging van de leges hoeft te betekenen, omdat de huidige tarieven niet alle kosten van de IND dekken om het verblijfspapier te maken of te verlengen. De kostendekkenheid is gemiddeld 69 procent.

Minister Verdonk (Vreemdelingenzaken en Integratie) neemt onder meer de aanbeveling van de rekenkamer over om de tarieven periodiek na te rekenen, zo schrijft ze in een reactie. Minimaal een keer in de drie jaar zal de IND de kostprijzen herijken. Ook moeten IND–medewerkers gaan bijhouden hoe lang ze met bezwaar– en beroepsprocedures bezig zijn. De Tweede Kamer wil de kosten van bezwaar en beroep buiten de legestarieven houden.