Teleurgesteld in Bush
„Bush is dankzij ons herkozen en die hypotheek zal hij de komende vier jaar moeten aflossen.” Dat zeiden vooraanstaande leiders van de evangelicalen in de VS na de verkiezingen. Zij verwachten van de president „een reformatie op gebied van de moraal.”Inmiddels groeit bij christelijk rechts in het land ontevredenheid. Dat begon al kort na de herverkiezing van Bush. In plaats van de evangelicalen te bedanken voor hun steun, zei hij tot het hele Amerikaanse volk: „Ik zal jullie president zijn, ongeacht je geloof.”
Daarmee ontnam hij de orthodoxe protestanten de hoop op een alliantie tussen hen en het Witte Huis. Terwijl de verkiezingsoverwinning van Bush wel degelijk te danken was aan de massieve steun van de evangelicalen. Veertig procent van de stemmen op de huidige president kwam uit die hoek.
In de achterliggende maanden heeft christelijk rechts ook maar weinig kunnen merken van een moreel reveil. Inderdaad, Bush probeerde zijn invloed aan te wenden om de behandeling van comapatiënte Terri Schiavo voor te zetten. Maar dat had geen resultaat. Tot verdriet van de pro-lifebeweging denkt de regering-Bush er niet aan maatregelen te nemen om herhaling van een dergelijke tragedie te voorkomen.
Een belangrijk thema in de Amerikaanse politiek is in deze periode de benoeming van rechters voor het hooggerechtshof. De leden hiervan worden door de president voor het leven benoemd. Zo kan de invloed van een president nog lang na zijn aftreden merkbaar zijn.
Gelet op de leeftijd van verschillende opperrechters is te voorzien dat Bush diverse benoemingen moet doen. Mede daarom hoopten evangelicalen dat de christelijke waarden en normen in de VS voor langere tijd veilig waren gesteld.
Deze week spreekt een senaatscommissie uitvoerig met rechter John Roberts, die door Bush is benoemd in het hooggerechtshof. Roberts kan pas in het hoogste rechtscollege aantreden als de Senaat akkoord is.
Tijdens de hoorzittingen is hij uitgebreid aan de tand gevoeld over zijn standpunt over abortus en de beschermwaardigheid van het leven. Tot teleurstelling van de evangelicalen heeft de aanstaande opperrechter zich niet duidelijk op het pro-lifestandpunt gesteld. Sterker, zelf zal hij geen stappen ondernemen om de huidige abortuspraktijk terug te draaien.
Voor christelijk rechts is dit een fikse tegenvaller, mede omdat het hooggerechtshof in mei voor het eerst in vijf jaar weer een abortuskwestie op de agenda zette. Daardoor dreigt er een nieuwe discussie over dit thema te ontstaan. Die kan volgens evangelicale leiders leiden tot wettelijke verruiming van de huidige praktijk.
Zij vinden het jammer dat Roberts als lid van het hooggerechtshof, het college dat in de VS wetten moet toetsen, de nieuwe wet „slechts juridisch en niet moreel” wil beoordelen.
Verschillende voormannen van christelijk rechts spreken Bush steeds duidelijker aan op zijn hypotheekschuld jegens hen. Het lijkt alsof de president deze aanmaningen in de prullenbak gooit. Naast Roberts heeft hij inmiddels een nieuwe kandidaat voor het hooggerechtshof in het vizier, de jurist Alberto Gonzales. Ook hij neemt in de ogen van de pro-lifebeweging een slap standpunt in als het gaat over abortus.
Bush verliest in rap tempo zijn krediet bij de evangelicalen. Het lijkt erop dat hij pragmatischer handelt dan hij in de verkiezingstijd suggereerde. Dat is inderdaad teleurstellend.
Tegelijk is waar dat zelfs de machtigste man van Amerika niet in staat is met enkele maatregelen het al jaren durende decadentieproces te keren. Daarvoor is meer nodig.
Of zoals een Amerikaanse voorganger zei: „We vragen Bush wel om morele hervormingen, maar we kunnen beter smeken om een geestelijke opwekking.”