Een terroristische organisatie die gewoon aan parlementsverkiezingen deelneemt? Naar westerse politieke opvattingen toch onaanvaardbaar! Desalniettemin dreigt dit schrikbeeld werkelijkheid te worden bij de Palestijnse parlementsverkiezingen in januari 2006. De islamistische ’verzetsbeweging’ Hamas streeft zo naar directe politieke legitimering. Haar voorziene succes zal het Israëlisch-Palestijns conflict doen voortduren.

En de eenzijdige Israëlische terugtrekking uit Gaza dan? Hamas beschouwt die als haar exclusieve triomf. Daarom bazuint Hamas vandaag de dag rond: Geen nutteloze onderhandelingen met de „zionistische vijand”, maar voortzetting van de „jihad ter bevrijding van héél Palestina.”

Klinken er tegengeluiden? Zeker. Zo sommeerde in juli de hoge vertegenwoordiger van het buitenlands beleid van de EU, Javier Solana, Hamas zich te ontwapenen. „Een politieke partij kan geen wapens dragen”, stelde hij. „Dat komt in geen enkele democratie voor.”

In dezelfde zomermaand formuleerde de Franse president Chirac tegenover een Israëlisch dagblad „de ondubbelzinnige, onveranderlijke houding” van de EU tegenover Hamas: deze terroristische organisatie kan geen gesprekspartner van de internationale gemeenschap zijn zolang zij niet afziet van geweld en Israëls recht op een staatkundig bestaan niet erkent.

Tegenacties
Paren deze gezonde tegengeluiden zich ook aan concrete Europese tegenacties? Jammer genoeg (tot dusverre) nog niet. Via diplomatieke kanalen vangt de eurofractie ChristenUnie-SGP zelfs verontrustende signalen op. Lokale Palestijnse gezagsdragers, nauw gelieerd aan Hamas, vormen aanspreekpunten voor EU-vertegenwoordigers. Kortom, er is reeds sprake van een sluipend proces van Europese acceptatie van Hamas.

Een onbegrijpelijke situatie. Temeer omdat de voorzitter van de Palestijnse Autoriteit, Mahmud Abbas, dit met evenveel woorden betuigt. Tegenover de Washington Post zei Abbas nog op 11 september: „Een politieke partij plus een militie is onaanvaardbaar.”

Logisch, wat blijft er dan nog van zijn eigen gezag over? Alleen al de achterliggende periode van intifada ofwel „gewapende chaos” in de Palestijnse gebieden moet Abbas tot krachtig optreden nopen. Wat moet de regering-Sharon immers met een machteloze Palestijnse woordvoerder aan?

Dat lijkt de nominale Palestijnse voorman te beseffen. Dinsdagavond bezwoer Abbas derhalve in een direct uitgezonden televisierede eenheid van bestuur, eenheid van recht, eenheid van machtsmiddelen.

Ter illustratie van Abbas’ goede bedoelingen kondigde diens bureauchef, Rafik al-Husseini, even later de ontbinding van paramilitaire organisaties aan. Te beginnen bij illegale strijdgroepen die beweren namens Fatah te opereren. Ook Hamas zal een keer aan de beurt komen, verzekerde Husseini, zij het pas na de Palestijnse parlementsverkiezingen.

Letten we op de unanieme, strikt afwijzende reacties uit het Hamas-kamp, dan kan dit uitstel wel eens uitmonden in afstel. Snel vervlogen is in dat geval Abbas’ jongste droom van Gaza als hoeksteen van een Palestijnse staat.

Kraan dicht
Wat staat de EU als een van de leden van het vredeskwartet voor het Midden-Oosten (naast VS, VN en Rusland) in deze ernstige situatie te doen? Ten eerste onverkort vasthouden aan de eigen lijst van terroristische organisaties. Daarop prijkt ook Hamas. Dus onder geen beding met haar vertegenwoordigers om tafel gaan zitten.

Ten tweede figureert de EU naar bekend als een hoofddonor voor de Palestijnse Autoriteit. Welnu, die kraan gaat dicht indien Abbas Hamas ongemoeid laat. De Duitse minister van Binnenlandse Zaken, Oskar Schily, gaf onlangs het goede voorbeeld. Hij verbood een islamistische organisatie in de Bondsrepubliek die Hamas van euro’s voorzag.

Ten derde moet de EU alles in het werk stellen om te garanderen dat haar materiële steun werkelijk ten goede komt aan de hele Palestijnse bevolking. Dat zal Hamas stellig de wind uit de zeilen nemen.

De EU koestert al jaren de grootse ambitie vredesstichter in het Midden-Oosten te zijn. Zij kan dat juist nú alsnog bewijzen.

De auteurs zijn lid van het Europees Parlement namens ChristenUnie en SGP respectievelijk medewerker van de eurofractie ChristenUnie-SGP.