„Bullingers kerk is kerk aan het kruis"
De sterk antipapistische gevoelens in het gereformeerde protestantisme zouden best wel eens afkomstig kunnen zijn van de Zwitserse reformator Heinrich Bullinger, denkt prof. dr. H. J. Selderhuis. „Voor Bullinger stond onomstotelijk vast dat de paus de historische personificatie van de antichrist is. De paus is het beest - want wie zou het anders moeten zijn?”
Prof. Selderhuis sprak maandagmiddag over Bullingers leer van de kerk (ecclesiologie). Hij deed dat tijdens de opening van het academisch jaar van de Theologische Universiteit van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Apeldoorn (TUA), voor het eerst gehouden in de nieuwe aula van de universiteit.
De Apeldoornse hoogleraar noemde de kerk „het centrum van Bullingers denken en werken.” Hij illustreerde dat aan de hand van Bullingers preken over het boek Openbaring, gehouden in Zürich in de jaren 1555 en 1556. Dit bijbelboek heeft volgens Bullinger drie thema’s: een beschrijving van de glorie van Christus, van de kerk van Christus en van de antichrist.
Kerk tussen God en duivel, daar draait het volgens Bullinger om in het laatste bijbelboek. Prof. Selderhuis: „Het boek Openbaring is vooral bedoeld als troostboek. Nu is de troost er niet alleen als geruststelling, maar ook als aansporing, want het boek Openbaring is bedoeld om de christelijke gemeenten te beschermen tegen het bederf en ze vrij te houden van de moeiten die er zijn en die in hevigheid zullen toenemen.”
Voor Bullinger was de gemeenschap met Christus het hart van het kerkzijn. „De preken over Openbaring bevestigen de gedachte dat niet zozeer het verbond als wel de geloofsgemeenschap met Christus het centrale punt van Bullingers theologie is. Het verbond brengt een aspect van rust en stabiliteit met zich mee en dat aspect ontbreekt juist in Bullingers visie op de kerk. Als Bullinger in zijn preken over Openbaring de rust en stabiliteit van de kerk ter sprake brengt, doet hij dat niet door over het verbond, maar door over de gemeenschap met Christus te spreken.”
Bullinger nam de gedachte van Christus’ presentie als uitgangspunt voor zijn polemiek met Rome. Volgens Selderhuis kon Bullinger niet anders concluderen dan dat als bij Rome die prediking van de waarheid verdwenen is -want dat is volgens hem het geval-, Christus dan ook uit die kerk verdwenen is en de kerk van Rome daarom ook geen kerk meer is. „De consequentie naar de andere kant is dat elke gemeente moet zorgen bij het Woord van God te blijven, wil men Christus niet kwijtraken.”
Het doel van de preken is de gelovigen troost te geven en aan te sporen. Prof. Selderhuis: „Volgens Bullinger ligt dat vast in de aard van het Woord. Omdat het Woord in eeuwigheid blijft, blijft ook de kerk. Voor hem is het boek Openbaring geen kerkgeschiedenis, maar ’kerktoekomst’. Bullingers kerk is kerk aan het kruis: het lijden is groot, maar de opstanding is nabij.”
In tegenstelling tot andere jaren had er maandag geen rectoraatsoverdracht plaats. De huidige rector, prof. dr. H. G. L. Peels, is de eerste die een dubbele termijn -twee jaar- zijn ambt zal vervullen.
In zijn zogenoemde ”fata academia” noemde prof. Peels het achterliggende jaar „even turbulent als bemoedigend.” Hij verwees onder meer naar de aankoop van het nabijgelegen kerkgebouw van het Apostolisch Genootschap, dat nu dienstdoet als aula van de universiteit.
Twee organisatiedeskundigen lichten de structuur van de universiteit door, zo meldde prof. Peels. Ze zullen vóór de generale synode van 2007 een reorganisatieplan presenteren.
De TUA nam afscheid van drs. G. J. van ’t Spijker, die twaalf jaar nieuwtestamentisch Grieks doceerde. Hij wordt opgevolgd door drs. J. J. Oosterhuis-den Otter. In het curatorium heeft ds. J. Van Amstel de plaats ingenomen van president-curator ds. J. P. Boiten. De universiteit heeft dit jaar 102 studenten en 25 promovendi. In Apeldoorn beginnen 18 studenten aan hun studie theologie.