Kamer eist uitleg Donner in zaak-Nienke
De Tweede Kamer heeft minister Donner van Justitie een week de tijd gegeven om, per brief, opheldering te verschaffen over mogelijke verzwijging van feiten in het onderzoek naar de moord op de 10–jarige Nienke Kleiss in juni 2000. Maandag werd bekend dat het openbaar ministerie (OM) en het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) mogelijk cruciaal bewijsmateriaal in de zaak hebben achtergehouden, om zich te verzekeren van een veroordeling van de inmiddels onschuldig gebleken Cees B. De onthulling heeft tot flinke commotie geleid.
Donner zei dinsdag tegen journalisten zich niet te herkennen in de beschuldigingen. Hij wil het onderzoek van het college van procureurs–generaal afwachten alvorens hij zijn oordeel geeft. Dat onderzoek is geruime tijd geleden al in gang gezet, nadat de werkelijke, inmiddels veroordeelde moordenaar van Nienke een bekentenis had afgelegd en DNA–onderzoek hem definitief als dader had geïdentificeerd. De minister hoopt dat onderzoek eind deze maand naar de Kamer te kunnen sturen.
SP–Tweede–Kamerlid De Wit is geschokt door de uitzending van Netwerk die de zaak naar buiten bracht. „Als het waar is dat bewijsmateriaal bewust is achtergehouden, moet dat consequenties hebben. Dit hou je niet voor mogelijk in Nederland. Dit schokt het vertrouwen in de rechtsstaat op een enorme manier".
Behalve de SP lieten ook GroenLinks, CDA, PvdA en VVD weten geschokt te zijn door de uitzending. Ze willen zo snel mogelijk uitgezocht zien of de beschuldigingen kloppen.
Netwerk meldde dat uit DNA–onderzoek van het NFI zou zijn gebleken dat verdachte Cees B. onmogelijk de moordenaar van Nienke Kleiss kon zijn. Het OM wist dat, maar vervolgde B. toch en kreeg hem veroordeeld tot achttien jaar cel en tbs. B. kwam vorig jaar na vier jaar op vrije voeten, nadat Wik H. (Haalmeijer) de Schiedammer parkmoord had bekend.
De advocaten van de ex–verdachte lieten dinsdag weten dat ze een aangifte voorbereiden tegen „alle leden van het Openbaar Ministerie die wetenschap hebben gehad van het opzettelijk achterhouden van voor B. ontlastend bewijsmateriaal". Volgens G. Spong, een van de raadslieden, komt het optreden van de betrokken aanklagers neer op „een vorm van oplichting".
Spong meent dat bij rechterlijke dwalingen een „vast patroon" waarneembaar is. „Er wordt ontlastend bewijs weggehouden. Waarom men dat doet? Het merkwaardige fenomeen doet zich voor dat de justitiële autoriteiten in dit soort ernstige zaken ten prooi vallen aan de behoefte een zondebok aan te wijzen, koste wat kost. En dan wordt er gewoon willens en wetens een onschuldig persoon opgeofferd".
De raadsman deed begin dit jaar al aangifte tegen twee politiemensen die B. tijdens verhoren zouden hebben gedwongen tot het afleggen van een bekentenis. B. trok die bekentenis later weer in en bleef volharden in zijn ontkenning. Minister Donner benadrukte dinsdag met een bekennende verdachte te maken te hebben.
De ouders van Nienke vinden het vervelend en confronterend dat de zaak weer wordt opgerakeld, aldus hun advocaat M. Stassen. Als de beschuldigingen kloppen, zijn ze zeer geschokt. De ouders gingen er jarenlang van uit dat Cees B. hun dochter had vermoord. Mocht blijken dat het OM bewust heeft meegewerkt aan de veroordeling van de verkeerde, willen de ouders kijken of er stappen mogelijk zijn.
Ook Th. de Roos, hoogleraar strafrecht aan de universiteit van Leiden, spreekt van een buitengewoon ernstig feit, als het klopt dat het OM bewust de rechtsgang heeft gefrustreerd. „Het OM is verantwoordelijk voor het aanleveren van de bewijsstukken. Als het maar melding maakt van twee DNA–sporen in plaats van de gevonden zeven, schreeuwt dat om een uitleg".
De rechtbank in Rotterdam en het gerechtshof in Den Haag zijn momenteel onafhankelijk van elkaar bezig met een reflectie van de strafzaak over de moord op Nienke Kleiss. Of de nieuwe ontwikkelingen daarin worden meegenomen, is onduidelijk. Zowel het hof als de rechtbank konden niet aangeven wanneer de uitkomsten daarvan bekend zijn. De gerechtelijke instanties besloten tot het zelfonderzoek nadat Wik H. de moord had bekend en Cees B. was vrijgelaten.