Duitse EKD viert 60-jarig jubileum
Met een viering in Hannover herdenken de Duitse protestanten woensdag dat zij zestig jaar geleden, na de met schuld beladen nazi-tijd, hun krachten bundelden in de Protestantse Kerk in Duitsland (EKD). In de EKD verenigden zich op 31 augustus 1945 lutherse, reformatorische en geünieerde kerken van lutheranen en reformatorische christenen.
De vorming van de EKD, met aan het hoofd de kerkelijke verzetshelden bisschop Theophil Wurm en dominee Martin Niemöller, moest de tijd van de Duitse Protestantse Kerk doen vergeten. Deze was in 1933 opgericht onder nazi-heerschappij. Al in oktober 1945 erkenden de protestanten in de Stuttgarter Verklaring dat zij tekortgeschoten waren in het verzet tegen het nazisme.
Het document was mede totstandgekomen onder invloed van de Nederlander W. A. Visser ’t Hooft, de latere secretaris-generaal van de Wereldraad van Kerken. Vlak na de oorlog spoorde hij aan het hoofd van een oecumenische delegatie de Duitse protestanten aan tot een schuldbelijdenis. „Zonder Visser ’t Hooft zou die Stuttgarter Verklaring er nooit zijn gekomen”, zei later een Duitse kerkleider. Daarmee opende de Nederlander de weg voor verzoening tussen de Duitse kerken en de kerken in landen die tijdens de oorlog bezet waren. Ook de toetreding van de Duitse kerken tot de wereldraad werd daardoor mogelijk.
Organisatorisch is de EKD de vrucht van een compromis dat op de stormachtige oprichtingsvergadering in Treysa totstandkwam. De zelfstandigheid van de 23 zogenoemde ”Landeskirchen” werd gegarandeerd. De EKD kreeg geen eigen belijdenis en neemt geen theologische standpunten in. Het kerkverband is vooral het gezicht naar buiten en de politieke en maatschappelijke spreekbuis van de Duitse protestanten.
„Sindsdien hebben we een gemeenschappelijke stem van het protestantisme in Duitsland”, schetst de huidige voorzitter, bisschop Wolfgang Huber, het belang van de oprichting van de EKD. Een nadeel is volgens hem echter de „tamelijk complexe structuur” van het kerkverband.
Leiders van de aangesloten kerken ondertekenen woensdag een verdrag dat moet leiden tot een slankere organisatie die beter past bij het krimpende ledental. De EKD bundelt heden ten dage 25,8 miljoen protestanten. De leiding is in handen van een synode met 120 leden en een vijftienkoppig bestuur.
In 1950 telde de EKD nog 42,2 miljoen leden. De Rooms-Katholieke Kerk van Duitsland telt ruim 26 miljoen leden.