„Cum laude afgestudeerd, maar toch ongeschikt”
Niet alleen in de aspergeteelt en andere takken van tuinbouw is het moeilijk geschikt personeel te vinden. Ook het midden- en kleinbedrijf stuit in toenemende mate op sollicitanten die onvoldoende motivatie of doorzettingsvermogen blijken te bezitten. „Het komt voor dat iemand cum laude afstudeert, maar toch ongeschikt is.”
„Kennis is macht, maar karakter is meer.” De voorzitter van MKB-Nederland, L. Hermans, constateert dat ondanks de hoge werkloosheid het aantal moeilijk vervulbare vacatures bij zijn achterban niet evenredig afneemt.
Hoewel het aantal van deze vacatures in absolute zin is gedaald, is het gemiddelde per bedrijf het afgelopen jaar zelfs iets toegenomen (van 1,3 naar 1,4). Per 1 juli kampten nog steeds 9000 bedrijven met in totaal 13.000 moeilijk vervulbare vacatures, 28 procent van het totale aantal openstaande banen binnen het midden- en kleinbedrijf.
Volgens sociaal coördinator A. van Delft van MKB-Nederland schort het vaak aan de sociale vaardigheden van de kandidaat. „De afgelopen jaren konden werkgevers zich kritischer opstellen. De concessies die men moest doen in de jaren van krapte waren verleden tijd.” Dat was volgens hem vooral merkbaar in de horeca, een sector waarin de omgang met klanten een van de belangrijkste onderdelen vormt.
Andere bedrijfstakken waarin veel ondersteunende functies openstaan zijn de bouw, de transport- en de industriesector. Van Delft: „De veelgehoorde opmerking dat die Polen zo lang en zo hard willen werken is geen kwalificatie van hun kennis of kunde, maar kennelijk wel van groot belang.”
Hoewel aan de daling van de werkgelegenheid in het midden- en kleinbedrijf een einde lijkt te komen, is het probleem van invullen van de ’moeilijke’ vacatures bepaald niet voorbij. Werkgevers lopen vaak vast op de inzetbaarheid van mensen en hun eisen. De sollicitant is zeer kieskeurig geworden. „En als je de verkeerde aanneemt, heb je een dubbel probleem”, aldus Hermans. „Zeker in kleinere bedrijven wordt een personeelslid vereenzelvigd met het bedrijf. En met het huidige ontslagrecht is het niet eenvoudig van iemand af te komen.”
Herman noemt onzin dat het alleen zou gaan om personeel met een vmbo-opleiding, het komt ook voor dat „cum laude afgestudeerden ongeschikt blijken te zijn.” Binnen de achterban van MKB-Nederland heeft ongeveer 35 procent van de personeelsleden een vmbo-opleiding, de helft een mbo-diploma en 10 tot 15 procent hbo of wetenschappelijke opleiding.