Van Agt bezoekt op dit moment met een delegatie van Europese politici het Midden-Oosten. Deze reis wordt mede mogelijk gemaakt door Kerkinactie, het diaconale en missionaire programma van de Protestantse Kerk.

Wat de predikanten verbaast, is dat Van Agt zich nu reeds publiekelijk over de situatie in het Midden-Oosten heeft uitgelaten. In een recente uitzending van het tv-programma Nova noemde de oud-premier Israël namelijk de hoofdschuldige van dit conflict. „Op grond daarvan wordt een oproep gedaan om als Europa Israël te boycotten”, aldus de brief, waarvan de initiatiefnemer dr. A. Polhuis, predikant van de protestantse wijkgemeente in Rotterdam-Pendrecht, is.

Met nadruk stellen de predikanten „dat ieder, ook binnen de kerk, opvattingen mag hebben over de situatie in het Midden-Oosten. Waar wij wel vragen bij hebben is of delegaties die mede door de kerk mogelijk gemaakt zijn, zich zo ver van het door de kerk zorgvuldig geformuleerde evenwichtige beleid mogen verwijderen. Wij kunnen niet anders dan de genoemde uitlatingen zo verstaan.”

De brief verwijst dan naar de in september 2003 binnen de Samen op Weg-kerken verschenen nota ”Het Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict”. Aanleiding voor het schrijven van deze notitie waren vragen die in de kerk waren gerezen naar aanleiding van acties en projectondersteuningen van Kerkinactie. Die vragen richtten zich vooral op de steun die werd gegeven aan de Palestijnen. „In uw notitie maakte u een onderscheid dat poogde te verhelderen”, aldus de predikanten. „Het begrip ”dubbele solidariteit”, dat jarenlang uitgangspunt voor beleid was geweest, werd als te verwarrend van de hand gewezen. Daarvoor koos u voor „onopgeefbare verbondenheid met Israël” en voor diaconale betrokkenheid met de Palestijnen.”

De ondertekenaars van de brief vragen het moderamen of dit hun mening deelt. „Zijn de uitlatingen van de voorzitter van de Europese delegatie, die niet door enig delegatielid weersproken worden, noch door vertegenwoordigers van Kerkinactie, in overeenstemming met de uitlatingen in de beleidsnotitie van de kerk? Indien dat niet het geval is, zouden wij dat graag publiekelijk van u horen. Ook zijn wij benieuwd of en op welke wijze u Kerkinactie van dergelijke acties in de toekomst denkt te kunnen weerhouden. Het lijkt ons dat u organen van de kerk mag vragen terdege rekening te houden met de door de synode vastgestelde uitgangspunten van beleid. Wat voor gemeenteleden geldt, geldt toch zeker ook voor organen van de kerk zelf?”

Het is de predikanten bekend dat ook andere kerkelijke organisaties dan Kerkinactie de reis mede mogelijk hebben gemaakt. „Wij dringen er dan ook bij u op aan uw standpunt in dezen ook aan deze organisaties kenbaar te maken.” Gelet op de „urgentie” vragen zij het moderamen op zeer korte termijn te reageren.

Dr. Polhuis wilde maandagmorgen liever geen nadere toelichting geven op de brief. „Ik vind het niet helemaal kies om er tegenover de pers iets over te zeggen terwijl het moderamen de brief waarschijnlijk nog niet eens heeft ontvangen. Bovendien spreekt de inhoud ervan voor zich.”

Wim Brouwer, woordvoerder namens Kerkinactie, bevestigde maandagmorgen desgevraagd dat de brief nog niet in het bezit is van het moderamen. „Maar zodra wij hem binnen hebben, zullen wij ons bezinnen op een reactie.”

Stond voormalig CDA-premier Van Agt in 1982 niet open voor de gedachte dat ook Israël gruweldaden kon plegen, later sloeg hij radicaal om. In 2002 sloot hij zich aan bij de actie ”Stop de bezetting” van Gretta Duisenberg. In 2003 verklaarde de oud-politicus tegenover deze krant dat hij er spijt van heeft dat hij begin jaren tachtig in de Tweede Kamer het optreden van het Israëlische leger „ronduit” heeft verdedigd na het bloedbad in de Palestijnse vluchtelingenkampen Sabra en Shatila.