Dure gasolie besparen met de pulskor
A/B VAN DE UK 153 - Voor schipper Pieter Louwe van Slooten van de UK 153 is het geen vraag meer. „Ik weet zeker dat ik met de pulskor blijf vissen.” Zijn kotter verstookt per week 45 procent minder -peperdure- gasolie en de platvis die hij naar boven haalt, is van betere kwaliteit. Ook de natuur lijkt winnaar dankzij deze nieuwe vistechniek. Groen licht uit Brussel, daar is het wachten op.plattekst rafelen (u20,1,0(Met een aanlandige wind rond kracht 6 spookt het voor een landrot al snel op de Noordzee. De bemanningsleden van de Urker viskotter malen niet om een beetje zeegang. „Prima visweer”, beweert een van hen terwijl hij met kotsemmers over het dek struint.
Het ministerie van Landbouw en het Nederlands Visbureau haalden vrijdag de pers naar IJmuiden om een variant op de boomkorvisserij -waarbij kettingen over de zeebodem worden getrokken- te presenteren. De UK 153 doet enkele maanden dienst als proefschip voor de pulskorvisserij. De kettingen zijn vervangen door dertig kunststof kabels met elektroden erin die korte pulsen uitzenden.
Schol en tong worden door deze stroomstootjes van ongeveer 15 volt van de zeebodem gejaagd, waarna het visnet de dieren opschept. De techniek is niet helemaal nieuw. Al jaren zoeken vissers naar alternatieven voor de wekkerkettingen. De zeebodem zou door deze methode onherstelbaar worden omgeploegd en allerlei beestjes zoals kreeften en krabben belanden in de visnetten.
In de jaren zestig experimenteerden vissers daarom al met elektrische prikkels. Twintig jaar later deed onder meer het Nederlands Instituut voor Visserij Onderzoek (RIVO) een diepgaandere studie naar deze manier van vissen. Technisch Bureau-Machinefabriek Verburg Holland uit Colijnsplaat borduurde hierop in 1992 voort, waarna het ministerie van Landbouw in 2000 geld ging uittrekken voor het project. Het Rijk heeft er tot nu toe tussen de 4 en de 5 miljoen euro in gestoken, meldde T. IJlstra van het ministerie vrijdag.
Proeven met het onderzoeksvaartuig Tridens van de overheid waren bemoedigend. Na proeven waarbij aan de ene kant van het schip een pulskor en aan de andere kant een boomkor overboord ging, blijkt dat de tongvangsten met de pulskor hoger zijn. De scholvangsten blijven zo’n 20 procent achter.
Onderzoeksleider en visserijbioloog Marnix van Stralen: „De vangst van bodemdieren ligt 25 tot 50 procent lager en er zit 80 procent minder schelpdieren in de netten.” Ondermaatse schol en tong die met de pulskor zijn gevangen, blijken ten opzichte van het vissen met de boomkor een anderhalf keer zo grote overlevingskans te hebben als ze weer overboord worden gezet.
Om de praktijk zo goed mogelijk na te bootsen, charterde het ministerie eerder dit jaar de UK 153. Schipper Van Slooten kreeg een garantiebesomming. Van Stralen: „Op dit moment doet hij het bepaald niet slecht. Er hoeft geen geld bij.” Het is een feit dat er op dit moment nog minder wordt gevangen met de pulskor. Maar dankzij een lagere vaarsnelheid tijdens het vissen (5,5 tegen 7 mijl per uur) en minder weerstand van de netten (er woelen geen kettingen meer door het zand) verbruikt de kotter 45 procent minder brandstof: 21.000 liter in plaats van 38.000 liter per week, al snel goed voor zo’n 6000 euro voordeel.
Schipper Van Slooten: „Met de huidige torenhoge brandstofprijzen is dat directe winst. Collega-vissers houden ons nauwlettend in de gaten. De belangstelling is groot, juist ook vanwege die gasolieprijzen. Brandstof wordt onbetaalbaar voor vissers.”
De Urker visserman hoopt dat de Europese Commissie snel een ontheffing geeft voor het vissen met elektrisch tuig. In zout water is dat nu nog verboden. „Maar ik verwacht niet veel weerstand. De resultaten zijn ronduit goed. De vis die we vangen is kwalitatief ook nog eens beter. Aan de afslag beur ik gemiddeld 4 procent meer.”
Het nadeel dat de kwetsbaardere pulskor minder geschikt is om te vissen op steenachtige grond ziet Van Slooten niet zo. „Je kunt er in 70 procent van de Noordzee goed mee uit de voeten. Met de boomkor heb je ook veel schade van stenen. Het is de vraag of vissers dat nog willen. Alles wat kostprijsverhogend werkt, is nadelig.”
Greenpeace heeft kritiek op de nieuwe vismethode. „Ook het zware sleepnet van de pulskor vernietigt planten en dieren die op de zeebodem leven. Daarnaast worden nog altijd veel onbedoelde vissen gevangen die dood of bijna dood weer terug in zee worden gegooid. De pulskor is een stapje in de goede richting maar ook niet meer dan dat. Nog steeds is het niet duurzaam”, aldus Farah Obaidullah, campagneleider oceanen bij Greenpeace, in een reactie.