Volgens de voorzitter van het parlement praten de politici vrijdag verder over het document. Hajim al-Hassani zei optimistisch te zijn dat er toch nog een compromis wordt gevonden. Eerder donderdag hadden diverse zegslieden echter al laten weten dat de gesprekken waren mislukt.

Het grootste struikelblok is net als voorheen de federale kwestie. De soennieten verzetten zich tegen verregaande autonomie voor de regio’s. Zij willen een sterk centraal gezag. De soennieten vrezen dat een federaal Irak op den duur uiteen zal vallen.

De Nationale Assemblee komt nu zondag bijeen om de eerder deze week door sjiieten en Koerden overeengekomen grondwet goed te keuren. De regeringswoordvoerder, Laith Kubba, zei tegen persbureau Reuters dat het niet meer dan een symbolische handeling zal zijn.

Kubba zei dat de regering bereid is het risico te nemen dat de grondwet medio oktober tijdens een referendum wordt verworpen. Als dat gebeurt, wordt er in december een nieuw parlement voor een jaar gekozen dat dan opnieuw mag proberen een grondwet op te stellen.

De kans dat het referendum negatief uitvalt voor de regering van Koerden en sjiieten is vrij groot. Als drie van de achttien provincies met een tweederde meerderheid tegen stemmen, is het voorstel automatisch verworpen. De soennieten hebben al laten weten tegen te zullen stemmen.

Zij lijken de steun te krijgen van de sjiitische geestelijke en militieleider Muqtada al-Sadr. Deze nationalist keert zich eveneens tegen het federalisme. Zijn aanhang gecombineerd met die van de soennieten is groot genoeg om het voorstel van tafel te vegen.

De grondwet moest in eerste instantie op 15 augustus aan het parlement worden gepresenteerd. Toen dit niet lukte, gaf de Nationale Assemblee de politici een week uitstel. Deze tweede tijdslimiet liep maandag af, maar de politici kregen nog drie dagen. Donderdag liep deze deadline af.

De sjiieten en de Koerden kunnen de grondwet gemakkelijk door het parlement loodsen aangezien ze hier een overweldigende meerderheid hebben. De soennieten zijn in de volksvertegenwoordiging bijna niet vertegenwoordigd omdat zij de parlementsverkiezingen in januari hebben geboycot.

De soennieten vormen de ruggengraat van de opstand. De grondwet was juist bedoeld om hen in het politieke proces te betrekken en de rebellie in te dammen. Sommige deskundigen waarschuwen nu voor een opleving van het geweld nu de soennieten niet met de grondwet instemmen.

Intussen roepen sjiitische leiders op tot kalmte na de felle gevechten tussen de militie van Al-Sadr en de Badr Brigade van de sjiitische regeringspartij Opperste Raad voor de Islamitische Revolutie in Irak (Sciri). Maar ook donderdag ging de strijd door.

In een ondiepe rivier ten zuiden van de Iraakse hoofdstad Bagdad zijn de lichamen van 36 geëxecuteerde mannen aangetroffen. Zij bleken te zijn gedood door een schot in hun hoofd. De handen van de nog niet geïdentificeerde slachtoffers waren geboeid of vastgebonden.

Volgens de politie en ingewijden van het ministerie van Binnenlandse Zaken zijn de mannen tussen de 25 en 35 jaar. Ze droegen burgerkleren en waren geblinddoekt. De lichamen, die al in staat van ontbinding verkeerden, vertoonden sporen van marteling.