De theorie leek zo simpel. Kees Caspers, eigenaar van Kees’ Fietsshop in Noordwijk, zelf fervent mtb’er en wielrenner, had de onervaren sportievelingen die ochtend de ins en outs van het mountainbiken bijgebracht. „Het belangrijkste is: blijf je fiets de baas.” Natuurlijk. „Knal deze eerste keer niet als een dolle over het parcours.” Geknik. „Gebruik over het algemeen meer je voorrem dan je achterrem, behalve tijdens een steile afdaling.” Prima.

Ook aan het materiaal lijkt de val niet te wijten. De mtb’ers zijn voorzien van professionele fietsbroekjes met zeemleer, dunne jasjes, sportschoenen en een helm. Ze rijden op twee Treks 4300 met een nieuwprijs van zo’n 450 euro. „Uitstekend geschikt voor dit circuit”, aldus Caspers, die de route op zijn duimpje kent, hem in 12 minuten kan fietsen.

De zandhapper zoekt de schuld dan ook bij zichzelf. „Ik reed te dicht op je, Kees. Daardoor zag ik de wortel te laat en moest ik vol in de remmen.” „Waarschijnlijk kneep je te hard in je voorrem en leunde je in de afdaling te ver naar voren”, reageert Caspers. „Probeer tijdens het dalen je gewicht naar achteren te verplaatsen om druk op je achterwiel te houden. En knijp de voorrem gedoseerd in.”

Rul zand
Verder gaan de drie ”off road”-fietsers. Over de ”single track” door het schitterende duingebied rond Noordwijk. Waarom de route als single track (enkel spoor) te boek staat, is al snel duidelijk. Het zandige pad is zo smal dat de dennentakken aan weerszijden de sporters herhaaldelijk met hun naalden om de oren slaan. Ruimte om elkaar te passeren is er niet. Vandaar dat de route maar in één richting mag worden gereden.

De „technisch moeilijke klim” na de fraaie salto is inderdaad lastig. Caspers trapt moeiteloos naar boven, maar de twee anderen beuken zich suf op de pedalen, hoewel hun fietsen in een klein verzet staan, zoals de leider had geadviseerd: vóór ligt de ketting op het middelste en achter op het grootste blad.

Het achtervolgende ’peloton’ doet de ’kopgroep’ niet eventjes na. Het rulle zand doet het duo de das om. De eerste mtb’er glijdt vlak voor de top weg, de tweede trekt tijdens het accelereren zo hard aan zijn stuur dat het steigert en dwars in het zand belandt. „Houd snelheid, anders kom je vast te zitten!” Te laat.

Extra wrang is het dat Caspers de omstandigheden „ideaal” noemt. „Jullie hebben geluk dat het duinzand nog een beetje vochtig is van alle regen van de afgelopen dagen. Als je hier na een paar dagen zon komt, is er geen doorkomen aan. Dan moet je hele stukken lopen.”

De afdaling na de klim gaat lekker. Hard, maar gecontroleerd. Tot er na een scherpe bocht opeens een wel heel nauwe doorgang tussen twee paaltjes opdoemt. Gelukkig werken de remmen goed. Caspers: „Mijn mtb-clubje, de Noordbikers, heeft deze route een paar jaar geleden in samenwerking met Staatsbosbeheer uitgezet. Om wandelaars en ruiters geen overlast te bezorgen, zijn de plekken waarop de wandel- en ruiterpaden kruisen voorzien van obstakels. De paaltjes zijn kortgeleden echter nog dichter bij elkaar gezet, waardoor de openingen nu wel heel smal zijn geworden.”

Zweetdruppels
Halverwege het parcours komt de single track uit op een verhard fietspad. Golvende duinen zover het oog reikt. Daarachter de altijd imponerende zee die verwoede pogingen doet om in de zandige wachters te happen, maar daar vandaag niet in slaagt.

Na 1 kilometer relaxed trappen leiden de routebordjes de mtb’ers opnieuw het bos in. De bomen zijn aangelegd om verstuiving van zand tegen te gaan. Iets verder naar het noorden begint het gebied waar het drinkwater voor Amsterdam is opgeslagen, iets onder Zandvoort.

Op het tweede deel van het parcours volgen de scherpe bochten, de klimmetjes en de afdalingen elkaar opnieuw snel op. Het vraagt heel wat stuurmanskunst om snelheid te maken en te houden. En een heleboel zweetdruppeltjes. Caspers: „Snap je nou dat ik nooit meer aan heb dan een fietsbroekje, een synthetisch T-shirtje en een licht jasje? Alleen als het onder nul is, trek ik meer aan.”

Na een nog een kilometer of drie stoempen, stuiteren en slippen komt het smalle pad uit op de verharde Randweg en zit de tocht erop. Wauw, dat was gaaf!

De snelste tijd is niet geklopt, maar wat geeft dat. Caspers: „Je kunt hiervan in dertig minuten net zo veel genieten als in tien minuten. Het is net met welke instelling je aan de route begint. Wil je het zo snel mogelijk rijden of wil je gewoon genieten van het sportief bezig zijn, van de natuur en van elkaar. Het kan allemaal.”

„Niet te zwaar voor de benen”
„Blijf zo veel mogelijk zitten tijdens een lange klim. Bouw de remkracht rustig op. Neem een EHBO-set, geld en eventueel een gsm mee. Was de fiets met een handwarm sopje van een afwasmiddel en een spons.” De ”Routegids Mountainbike” van de ANWB (ISBN 90 18 02050 8; 14,95 euro) bevat niet alleen 74 mtb-routes in Nederland, maar ook tips over rijtechniek, uitrusting en onderhoud. Handig voor de beginnende biker.

De routes in het boek zijn allemaal bewegwijzerd. Alle provincies zijn vertegenwoordigd, al komen Friesland, Groningen, Zeeland en Zuid-Holland er met hooguit twee routes per provincie wat bekaaid af. Elk parcours is voorzien van een overzichtelijk kaartje en van praktische informatie zoals lengte, moeilijkheidsgraad, hoogteverschil en eventuele mogelijkheden van fietshuur.

De mtb-route rond Noordwijk blijkt een drie te scoren op een moeilijkheidsschaal van vijf. „De route is niet te zwaar voor de benen, maar de route is wel technisch moeilijk”, aldus de schrijvers. Verhuuradres is Kees’ Fietsshop, 071-3620347 en www.keesfiets.nl. Meer informatie over de tocht is volgens het boek te vinden op www.noordbikers.nl, maar je krijgt meer informatie als je ”.nl” vervangt door ”.tk”.

Onder het kopje ”Rijtechniek” staan adviezen over klimmen, dalen, het nemen van hindernissen en bochten en remmen. Een bloemlezing: „Op steile stukken breng je je schouders naar voren, zodat je meer vooroverbuigt. Door je bovenlichaam naar beneden te verplaatsen, voorkom je dat het voorwiel loskomt van de grond. Rij niet te langzaam over een hindernis, anders raak je in onbalans. Maak het voorwiel lichter door eerst het voorwiel in te drukken en daarna je gewicht naar achteren te brengen, terwijl je het stuur mee omhoog tilt. Stuur in de richting waarop je blik is gericht. Concentreer je nooit op wat je wilt vermijden.”