Het besluit van de onderhandelaars Balkenende (CDA), Herben (LPF) en Zalm (VVD) komt niet als een verrassing. CDA en LPF waren al tegenstanders van deze vorm van beprijzing en VVD-verkeerswoordvoerder Hofstra beweert al langere tijd dat de heffing pas over een jaar of tien technisch mogelijk zal zijn.

Dat neemt niet weg dat het besluit de kilometerheffing van tafel te vegen, zeer ingrijpend is. Opeenvolgende kabinetten studeren al tientallen jaren op beprijzing van rijgedrag. Na veel pijn en moeite en na een in politieke zin geflopt project met tolpoortjes, kwam het tweede paarse kabinet eindelijk tot overeenstemming over de invoering van een kilometerheffing. Vorig jaar kondigde verkeersminister Netelenbos aan dat de kilometerheffing al de komende jaren ingevoerd kan worden, in plaats van pas in 2010, zoals ze tot dan toe beweerde.

De Tweede Kamer steunde indertijd in grote meerderheid de invoering van de kilometerheffing en het minimaliseren van de vaste autolasten. Ook de VVD was voor, als de hoogte van de heffing maar overal in het land hetzelfde zou zijn. Het CDA is altijd tegen de heffing geweest. „Eerst bewegen, dan pas beprijzen”, herhaalde Balkenende woensdag de oude CDA-slogan.

CDA, VVD en LPF zijn van plan honderden miljoenen extra te investeren in de strijd tegen de files. Er is echter nog geen duidelijkheid over het precieze bedrag. Met het geld kunnen wegen worden verbreed of beter benut. Zo kan de vluchtstrook in de spits worden ingezet. Ook zullen er waarschijnlijk nieuwe rijstroken worden aangelegd langs autosnelwegen als de A2 en de A4. Verder denken de partijen nog aan een uitgebreider inhaalverbod voor vrachtwagens.

De partijleiders spraken woensdag ook over de toekomst van de luchthaven Schiphol. Het CDA en de LPF willen de aandelen hiervan in staatshanden houden, de VVD wil de luchthaven privatiseren. Volgende week praten de onderhandelaars verder over de toekomst van staatsdeelnemingen in bedrijven als Schiphol.

Of het ”kwartje van Kok”, een tijdelijke milieuheffing op brandstoffen, wordt afgeschaft, is nog niet duidelijk. CDA en LPF hebben dit de kiezers wel beloofd, maar Balkenende gaf woensdag aan dat de onderhandelaars nog niet weten of er wel genoeg geld is voor dit kadootje aan de kiezers. Ook ANWB-voorzitter Van Woerkom twijfelt of teruggeven wel verstandig is. „Investeren van dit geld in wegen lijkt mij beter.”

De kerncentrale Borssele mag van de onderhandelaars tot 2007 openblijven, drie jaar langer dan de bedoeling was.