De drie noodknoppen op de telefoons moeten ertoe leiden dat een alarmtelefoontje direct bij de juiste hulpdienst terechtkomt. In de meeste regio’s komt een melding nu binnen bij een centralist, die vervolgens moet doorverbinden. Die kostbare seconden kunnen worden teruggewonnen. Dat schrijft R. Waalewijn, cardioloog in opleiding in het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam, in het proefschrift waarop hij 2 juli promoveert. Op dit moment overleeft ongeveer 10 procent van de patiënten een hartstilstand. Waalewijn verwacht dat het percentage door deze maatregelen kan toenemen tot 25.

Tijdens zijn werk als arts op een ambulance registreerde en onderzocht Waalewijn 26 maanden lang alle hartstilstanden buiten het ziekenhuis in de regio Amsterdam, een gebied met 1,3 miljoen inwoners. In totaal ging het om 1685 hartstilstanden bij mensen variërend in leeftijd van 0 tot 96 jaar oud.

Voor 400 mensen kwam de hulp zo laat dat het ambulancepersoneel al niet meer aan reanimatie begon. In 1285 gevallen waren omstanders al bezig met reanimeren voor de komst van de ambulance. Slechts 299 patiënten bereikten het ziekenhuis levend en van hen overleefde uiteindelijk iets minder dan de helft; dat is iets meer dan 10 procent van het totaal. Ter vergelijking: in New York is dat 2 procent, in Seattle 28 procent.

De eerste minuten na een hartstilstand zijn van levensbelang, zegt Waalewijn. Snelle reanimatie door omstanders levert een 2,5 keer zo grote kans op om een hartstilstand te overleven. Daarnaast pleit Waalewijn, in navolging van de Gezondheidsraad, voor het uitrusten van politie en brandweer met een defibrillator, „omdat zij vaak nog voor de ambulance ter plekke zijn.” Op dit moment wordt hiermee een proef gedaan in Amsterdam en Haarlem.