De bewindsman hoopt dat de Veiligheidsraad nog deze week in staat zal zijn een resolutie aan te nemen die een dergelijke vredesmacht mandateert. In de resolutie moet verder de route worden uitgestippeld voor de wederopbouw van het land.

De speciale VN-ambassadeur voor Afghanistan, Brahimi, sprak in zijn bijdrage aan het debat ook een voorkeur uit voor de inzet van een multinationale vredesmacht. Een VN-vredesmacht is niet opgewassen tegen een taak in het Afghanistan van nu. Een soort politiemacht die uitsluitend uit Afghanen bestaat, is evenmin op korte termijn haalbaar, meende hij.

Volgens Van Aartsen moet de laatste optie wel nadrukkelijk in gedachten worden gehouden. Maar zij kan pas werkelijkheid worden als de verschillende fracties binnen de Afghanistan politieke overeenstemming bereiken over het nieuwe bestuur van het land.

Wederopbouw
Een snelle inzet van een vredesmacht is volgens de bewindsman noodzakelijk om de burgers een gevoel van veiligheid te bezorgen, met name in de ’bevrijde’ steden. Daarnaast zijn de militairen nodig om VN-instanties in staat te stellen hun werk te doen bij de wederopbouw van het land. Van Aartsen wilde niet vooruitlopen op de vraag of ook Nederland bereid zou zijn aan een dergelijke troepenmacht bij te dragen.

Van Aartsen constateert in een toelichting op zijn optreden in de Veiligheidsraad dat Afghanistan nu in een „heel moeilijke fase” verkeert. Het is van belang dat de internationale gemeenschap zich realiseert dat er nu haast is geboden. Een snelle inzet kan ook voorkomen dat „een segment van Afghanistan, in dit geval de Noordelijke Alliantie, gaat overheersen.” Samen met waarnemers van de VN kan een vredesmacht wellicht ook dempend werken op het „niet al te fraaie gedrag” van de soldaten van de alliantie. Van Aartsen doelt op foto’s en verhalen over het brute optreden van de krijgers tegen overwonnen Taliban-strijders.

Het bijeenbrengen van een multinationale troepenmacht is overigens nog geen sinecure. De oorspronkelijke gedachte van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Powell, om de vredesmacht uitsluitend te rekruteren uit moslimlanden –hij noemde Turkije, Jordanië, Indonesië en Bangladesh– wordt in de Arabische wereld met enige scepsis bekeken, ervoer Van Aartsen tijdens gesprekken met Arabische collega’s in de VN. ,Ik heb de indruk gekregen dat de moslimlanden wel willen bijdragen, maar dat zij er voorstander van zijn dat ook niet-moslimlanden deelnemen,” aldus de bewindsman.

Wie het voortouw moet nemen voor een dergelijke troepenmacht kon of wilde Van Aartsen niet zeggen. De VS hebben al te kennen gegeven er niet aan mee te willen doen. Zij blijven met het Verenigd Koninkrijk jagen op Bin Laden en zijn kliek, een operatie die eventueel ook naast de inzet van een internationale troepenmacht kan doorgaan.

De minister maakte van het Afghanistan-debat in de VN en de Veiligheidsraad ook gebruik om Nederland nadrukkelijk naar voren te schuiven als medespeler in de politieke besluitvorming over de wederopbouw van Afghanistan.

Britse soldaten
Enkele duizenden Britse soldaten worden intussen gereed gehouden voor een vredesmissie in de Afghaanse steden Kabul en Mazar-e-Sharif. Dit heeft het Britse ministerie van Defensie vanmorgen bekendgemaakt.

De militairen kunnen binnen 48 uur worden gemobiliseerd. Hun taak zal erin bestaan de situatie in beide steden te „stabiliseren” om de vorming van een nieuwe regering onder de hoede van de Verenigde Naties te vergemakkelijken. De militairen moeten ook hulpacties voor de noodlijdende bevolking vergemakkelijken. Het ministerie onderstreepte dat zij in geen geval worden ingeschakeld voor de strijd tegen de Taliban. Bij de Britten zullen zich Amerikaanse militairen voegen, waarschijnlijk onder Amerikaans commando.