Rusland krijgt geen vetorecht, maar heeft in de nieuwe raad wel meer invloed op Europese veiligheidskwesties dan het had in de adviesraad die in 1997 werd ingesteld om Russische zorgen weg te nemen over de uitbreiding van de NAVO met voormalige Oostbloklanden. De NAVO en Rusland zullen samenwerken op een beperkt aantal gebieden, waaronder crisismanagement, vredesmissies, luchtverdediging, reddingsoperaties en gezamenlijke oefeningen.

De nieuwe raad zal alleen beslissingen nemen over onderwerpen waarover de NAVO en Rusland het eens kunnen worden. Omstreden onderwerpen zullen niet op de agenda worden gezet.

„We hebben een lange weg afgelegd van confrontatie naar dialoog, en van confrontatie naar samenwerking”, zei de Russische president, Vladimir Poetin. Zijn Amerikaanse ambtgenoot, George Bush, wees erop dat alle landen, inclusief Rusland, sinds de aanslagen van 11 september een gemeenschappelijke vijand hebben. Sindsdien is gebleken dat internationale samenwerking vereist is voor effectieve bestrijding van terrorisme.

Poetin sloot zich bij Bush aan en wees op een recente bomaanslag in de Russische deelrepubliek Dagestan, waarbij 41 mensen om het leven kwamen.

Volgens Poetin is het belang van de vergadering in Rome „moeilijk te overschatten.” Een paar jaar geleden was de beperkte rol die Rusland nu in de NAVO krijgt „eenvoudigweg ondenkbaar” geweest. De Russische president liet verder weten het verdrag als een begin te zien. Ook Bush zei dat de banden tussen Rusland en de NAVO in de toekomst verder kunnen worden uitgebreid. Rusland is op weg naar „een bondgenootschap met het bondgenootschap”, zei Bush.

De Duitse bondskanselier, Gerhard Schröder, zei dat Poetin de basis heeft gelegd voor de samenwerking tussen Rusland en de NAVO door zijn „vooruitziende en vastbesloten beleid na de aanslagen van 11 september.”

George Robertson, de secretaris-generaal van de NAVO die voorzitter zal worden van de nieuwe raad, opende de vergadering van de negentien lidstaten en Rusland. Hij zei dat „deze vergadering staat voor de hoop op een betere, meer evenwichtige toekomst.” De raad is volgens Robertson een doorbraak. Hij sprak de hoop uit dat de raad „niet alleen zal overleggen, maar ook actie zal ondernemen. We hebben een gemeenschappelijke vijand.”

De Franse president, Jacques Chirac, sprak van „een nieuwe stap op weg naar een meer verenigd, harmonieuzer Europa, waarin Rusland de rol krijgt van de grote natie die het altijd is geweest.” Ook Bush sprak over een groter doel: „een Europa dat voor het eerst in de geschiedenis verenigd, vrij en vrij van oorlog is.”

De Russische pers reageerde juist kritisch op het verdrag. ”Rusland capituleert voor de NAVO”, kopte de Gazeta.

De meeste Russen zien de NAVO volgens een eerder deze maand gehouden peiling nog altijd als een vijand. Veel Russische functionarissen zijn tegenstander van de uitbreiding van de NAVO met voormalige Sovjetrepublieken en Oostbloklanden.

Dinsdag was het de tweede keer binnen een week dat Bush en Poetin elkaar ontmoetten. Vorige week was Bush drie dagen in Rusland. In Moskou kwamen beide presidenten overeen hun arsenaal aan strategische kernwapens met tweederde terug te brengen. Maandag opende de NAVO een kantoor in Moskou.

Voor aanvang van de NAVO-vergadering had Bush een ontmoeting met de Italiaanse president, Carlo Azeglio Ciampi. Voordat hij dinsdag terugkeerde naar de VS bracht de Amerikaanse president een bezoek aan de paus.

Een dag na de historische overeenkomst met de NAVO onderhandelde de Russische president, Poetin, vandaag over economische en veiligheidskwesties met de Europese Unie, die vanaf 2004 aan Rusland grenst.