Al jaren wordt er gesproken over wijziging van de samenstelling van de Veiligheidsraad, die in feite nog steeds de machtsverhoudingen weerspiegelt zoals die bestond onmiddellijk na het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het wordt een van de belangrijkste onderwerpen van een speciale VN-top volgende maand.

Momenteel bestaat de Veiligheidsraad uit vijftien VN-lidstaten. Vijf daarvan zijn permanente leden met vetorecht: China, Rusland, Frankrijk, Groot-Brittannië en de VS. De andere tien landen worden voor telkens twee jaar in de raad gekozen. Brazilië, Duitsland, Japan en India kwamen onlangs met het voorstel het aantal permanente leden uit te breiden met zes -deze vier landen- plus nog twee zetels voor Afrika.

Volgens dit voorstel krijgen de nieuwe permanente leden voorlopig nog geen vetorecht in de raad. Dat is niet naar de zin van een grote meerderheid van de Afrikaanse landen, zo bleek de afgelopen dagen tijdens topberaad in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba. „Er bestaat hier consensus over onze eis dat de twee permanente Afrikaanse zetels in de raad over een vetorecht moeten beschikken”, aldus de Ethiopische minister van Buitenlandse Zaken, Seyoum Mesfin, donderdag.

Japan is het enige land dat Washington eventueel een permanente zetel in de raad zou gunnen, maar daar voelt rivaal China niets voor. Tijdens overleg in het VN-hoofdkwartier in New York besloten China en de VS volgens ambassadeur Wang gisteren hun krachten te bundelen om ervoor te zorgen dat het plan van de vier eerdergenoemde landen wordt getorpedeerd. Ambassadeur Bolton onthield zich donderdag overigens van commentaar, maar Washington liet enkele weken geleden al weten „voorlopig” niets te voelen voor uitbreiding van de VN-Veiligheidsraad met nieuwe permanente leden en zeker niet wanneer die dan ook nog vetorecht zouden krijgen.