De inburgering van oudkomers is een belangrijke pijler onder het integratiebeleid van VVD-minister Verdonk. Behalve dat ze zich richt op nieuwkomers wil ze ook dat met name Marokkanen en Turken meer deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Ze vindt het niet acceptabel dat mannen en vrouwen die hier al langere tijd wonen nog steeds geen Nederlands kennen en nauwelijks de weg in de samenleving weten te vinden.

Het probleem voor Verdonk is dat een belangrijk deel van deze allochtonen inmiddels de Nederlandse nationaliteit heeft. Op grond van Europees recht zijn burgers van EU-lidstaten uitgezonderd van de inburgeringsplicht.

Nu Verdonk de oudkomers toch wil verplichten tot deelname aan een inburgeringscursus, worden ze volgens de Raad van State achtergesteld bij inwoners van andere lidstaten. Dus zou er sprake zijn van discriminatie. De inburgering kan daardoor mogelijk niet worden opgelegd aan enkele honderdduizenden allochtonen.

Het is niet de eerste keer dat de inburgeringsplannen van Verdonk op juridische bezwaren stuiten. De minister moest haar plannen eind vorig jaar al aanpassen na een advies van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ). Daaruit bleek dat het oorspronkelijke wetsvoorstel juridisch niet door de beugel kon.

Volgens de ACVZ zou het wel kunnen als de inburgering alleen verplicht wordt gesteld voor inwoners die minder dan acht jaar in Nederland hebben gewoond terwijl zij leerplichtig waren. Dan wordt niet gediscrimineerd, omdat ook autochtone Nederlanders onder de inburgeringsplicht kunnen vallen.

Verdonk paste haar plannen aan en stuurde het wetsvoorstel naar de Raad van State. Nu de raad negatief adviseert, loopt Verdonk het risico van juridische procedures als ze zich niets van de kritiek zou aantrekken. Een woordvoerster van Verdonk laat weten dat het advies van de Raad van State wordt bestudeerd. Volgens haar is het de bedoeling dat het wetsvoorstel zo spoedig mogelijk naar de Tweede Kamer gaat.