Het Colosseum en de Sint Pieter in Rome, de Milanese dom en de toren van Pisa. Er bestaat geen gevaar voor een aanslag op deze wereldberoemde Italiaanse monumenten. Dat benadrukte een paar dagen geleden Rocco Buttiglione, de nieuwe minister van Cultuur. „Onze musea zijn veilig”, zei hij tijdens een persbespreking in Pompei, een andere toeristische trekpleister van Italië.

Maar daar is niet iedereen zo zeker van. Sinds Giuseppe Pisanu, de minister van Binnenlandse Zaken, waarschuwde dat „het terrorisme aan onze deur klopt”, lijkt bijna iedereen in Italië in de ban van het terrorisme. Mede gevoed door bedreigingen van terroristische groeperingen op internet zijn de Italianen ervan overtuigd dat hun land boven aan de lijst van terroristen staat. Volgens een peiling van het dagblad Corriere della Sera verwacht 82 procent een terroristische aanslag in Italië. Ook na de aanslagen van Madrid vorig jaar waren de Italianen tot het uiterste gespannen. Italië is de grootste bondgenoot van de Amerikanen en de Engelsen in Irak. Toen werden de controles opgevoerd en een groot aantal objecten beschermd die mogelijk doelwit zouden kunnen worden.

Maar het verschil met toen is dat Pisanu nu een pakket maatregelen klaar heeft om het terrorisme beter aan te pakken. Een voorbeeld is het verlengen van het onderzoeksverhoor door de politie; nu krijgen de autoriteiten 24 uur de tijd om een verdachte te ondervragen zonder dat justitie wordt ingelicht of dat de verdachte een advocaat krijgt toegewezen. Ook moeten buitenlanders gemakkelijker het land worden uitgezet, en wel zodra ze een gevaar vormen voor de binnenlandse veiligheid. Pisanu wil voorts dat de telecombedrijven meewerken om het onderzoekswerk te vergemakkelijken. Vrijdag gaat hij praten met de vier grote spelers op de Italiaanse markt voor mobiele telefonie.

De bedoeling is dat de gegevens van nieuwe gebruikers van mobiele telefonie, met name degenen die prepaid betalen, direct elektronisch beschikbaar komen voor de politie. Ook moeten de telecombedrijven ervoor gaan zorgen dat de telefoonverbindingen in geval van een aanslag in de lucht blijven. In Londen bleek dat het (mobiele) telefoonverkeer na de aanslag op tilt sloeg. De oplossing die Pisanu voor ogen heeft, is het gebruik van mobiele antennes die naar de plaats van de aanslag kunnen worden gereden, om de communicatie te versterken. De Italianen deden hiermee ervaring op in de periode toen de nieuwe paus werd gekozen, afgelopen april, toen het Vaticaan overspoeld werd door mensen.

Italië pakt hoe dan ook geregeld de moslimgemeenschap hard aan door grootscheeps de politie in te zetten en honderden arrestaties te verrichten. Een week geleden werden in de vier grootste Italiaanse steden 174 personen opgepakt. Een week daarvoor gingen bijna 150 mensen in Milaan de cel in. Ook zij zouden een rol hebben gehad bij het voorbereiden van terroristische acties.

De politieacties hebben niet altijd effect op de lange termijn. Gisteren werd de rechtelijke uitspraak bekendgemaakt van het (eerste) hof van assisen in Milaan, die zes vermeende islamitische terroristen eerder dit jaar vrijsprak. De mannen zouden voorbereidingen hebben getroffen voor een aanslag in Italië, waarbij 3000 à 4000 slachtoffers zouden moeten vallen. Volgens de rechter zijn zulke acties niet als terrorisme te bestempelen, maar als gewapende strijd, hetgeen in sommige situaties te veroorloven is.

Maar zulke rechtelijke gedachtespinsels zijn niet besteed aan de politiek en de bevolking. Alle nieuwe maatregelen, waarvan een aantal parlementaire goedkeuring nodig heeft, hebben groen licht gekregen van de oppositie. Maar de coalitiegenoten van Pisanu vinden ze niet ver genoeg gaan. Vooral de verbaal sterke partij Lega Nord vindt Pisanu veel te slap. Zij willen dat Italië in navolging van Frankrijk de grenzen sluit. Gisteren opperde Lega-minister Castelli om van iedereen die wegens terrorisme is opgepakt DNA-materiaal te verzamelen en die gegevens in een centrale computer te zetten. En Lega-parlementariër Edouard Ballaman wil dat in alle moskeeën van het land een webcam wordt geplaatst, zodat de politie de activiteiten daar kan volgen. „De moskee is een plek waar gerekruteerd wordt”, meent Ballaman, die onlangs in Italië promotie maakte voor het vertaalde werk van Pim Fortuyn.

De Italiaanse bevolking kan zich vinden in de voorgestelde maatregelen van Pisanu. Acht op de tien Italianen willen bijzondere wetten om het terrorisme te bestrijden, en zijn tevreden met de voorstellen van de minister van Binnenlandse Zaken. Dat blijkt uit een representatieve peiling van de (regeringsgetrouwe) krant Il Giornale. Driekwart van de Italianen vindt het bovendien een uitstekend plan dat buitenlanders gemakkelijker het land kunnen worden uitgezet. In grotere controle op telefoongesprekken en mailcorrespondentie, een andere maatregel, kan 65 procent zich wel vinden.