Bloedige schermutselingen en aanhoudende problemen over de verstrekking van hulpgelden voor de slachtoffers van de tsunami in noordelijke rebellengebieden leiden tot steeds grotere spanningen.

In de afgelopen maanden zijn er weer tientallen doden gevallen door kleinschalige aanvallen van rebellen op onder meer politieposten of door gevechten tussen onderling ruziënde groepjes rebellen. De LTTE beschuldigt de regering ervan een afvallige groep rebellen te steunen in diens strijd tegen hun oude kameraden binnen de Tamil Tijgers.

De dreigende situatie wordt nog eens extra gevoed door het vooralsnog geblokkeerde plan van president Kumaratunga om de LTTE te laten delen in de 3 miljard dollar aan internationale hulpgelden voor de slachtoffers van de tsunami. Dat plan leidde al tot het opstappen van de grootste coalitiegenoot van de president in de regering. Intussen heeft het hooggerechtshof de uitvoering van het plan opgeschort, waardoor er voorlopig geen extra geld komt voor hulp aan de tienduizenden ontheemden in de rebellengebieden.

De LTTE begint zijn geduld te verliezen, zeker omdat de achterban steeds meer mort. Volgens een spreekbuis van de Tamil Tijgers op internet willen de rebellen geen geld meer van Colombo. Het hoofd van de politieke tak van de LTTE heeft al gedreigd met een „onmiddellijke hervatting” van de strijd als Colombo niet snel met maatregelen komt die het onderling vertrouwen weer kunnen verbeteren.

De LTTE strijdt voor een eigen Tamil-staat in noordelijk Sri Lanka. De oorlog heeft al aan tienduizenden mensen het leven gekost. Velen hoopten dat de vloedgolven van tweede kerstdag 2004 de kemphanen weer aan één tafel zouden brengen, zoals in de Indonesische provincie Atjeh. Daar koersen de separatistische rebellen aan op een vredesakkoord met Jakarta. Met het financiële tsunamiplan leek er schot in de Srilankaanse zaak, maar het optimisme heeft nu plaatsgemaakt voor somberheid en hernieuwd wantrouwen.

Honderdduizenden mensen leven in Sri Lanka nog steeds in „hopeloze omstandigheden en in onzekerheid over hun toekomst. In veel gevallen zijn zij passieve ontvangers. De besteding van de directe noodhulp houdt te weinig rekening met de werkelijke behoeften van mensen, de armoedeproblemen en in sommige gevallen de conflictsituaties waarin ze leefden voor de tsunami”, zei Sarath Fernando, algemeen secretaris van de Beweging voor Nationale Land- en Agrarische Hervorming, een kleine boerenorganisatie in Sri Lanka.

Volgens Fernando worden in het kader van de wederopbouw overheidsplannen doorgedrukt zonder overleg met maatschappelijke organisaties. De hulp zou bovendien niet terechtkomen in de sectoren die het zwaarst getroffen zijn door de ramp, zoals de visserijsector.

Fernando maakt zich zorgen over de rol van de zogenoemde Taakgroep voor Wederopbouw van het Land (Tafren), die kort na de tsunami in Sri Lanka werd opgezet en die gedomineerd wordt door een aantal zakenlieden. „Zij vertegenwoordigen niet de getroffen mensen en ook niet de hulpverleningsorganisaties, academici, wetenschappers of welke deskundigen dan ook die ervaring hebben met wederopbouw na rampen”, zegt hij. Fernando beweert dat de wederopbouw zoals die nu plaatsvindt, vooral gericht is op het bevorderen van ”big business” en toerisme en dat aan de echte behoeften van de bevolking weinig aandacht wordt besteed. Arme dorpjes aan de kust worden nu vervangen door grote hotelcomplexen.

Kort na de tsunami zei de Srilankaanse regering dat mensen hun huizen niet moesten herbouwen aan kust. Volgens Fernando was dat niet bedoeld om de vissersgemeenschappen te beschermen. „De vissers worden nu gedwongen om plaats te maken voor de toeristenindustrie. De overheid wil op alle terreinen grootschalige industrie bevorderen. Voor kleinschalige visserij, zelfvoorzienende landbouw of kleinschalig toerisme in dorpsgemeenschappen is geen ruimte meer.”