In Bagdad zijn er sinds de val van Saddam Hussein vijftien nieuwe evangelische gemeenten bij gekomen, aldus Compass Direct. Officieel waren er onder het bewind van de Iraakse dictator maar twee evangelicale gemeenten in de hoofdstad. Nu hebben ook baptisten, methodisten en andere christelijke stromingen er een gemeente.

„De mensen zijn opener dan ooit tevoren”, zegt Ghassan Thomas, voorganger van de gemeente van de Christian and Missionary Alliance (CAMA) in Bagdad. „Dat komt doordat er nog steeds geen vrede is. Door te preken over het onderwerp ”Hoe krijgen we vrede?” probeer ik onze boodschap over te brengen. Iedereen luistert, vooral wanneer ik vertel over de diepere vrede die Christus geeft.”

Die boodschap slaat volgens hem ook bij moslims bekendgemaakt. „Moslims willen ook vrede”, aldus Thomas. „Velen van hen zijn bang. Wanneer gijzelaars worden vermoord, wordt vaak een vers uit de koran gebruikt om dat te rechtvaardigen. Daarom zijn veel moslims bang voor hun eigen god. Wanneer wij preken dat God liefde is, is dat voor hen zo bevrijdend.”

Zuid-Irak is tot op heden te gevaarlijk voor christelijke werkers uit het buitenland. Daarom hebben de meesten zich teruggetrokken in het stabielere Iraaks Koerdistan. In deze bergachtige streek in het noorden leven meer dan 4 miljoen Koerden in relatieve vrijheid. Sinds de Golfoorlog van 1991 zijn zij autonoom.

Voorheen was het moeilijk voor moslims om over te gaan tot het christendom. „Je wordt altijd vervolgd door je familie als je christen wordt”, zegt Yousif Matty, leider van de Koerdische Evangelicale Kerk. „Dat zal ook niet snel veranderen. Maar het is wel zo dat het nu minder vanzelfsprekend is dat de bekeerde moslim vervolgd wordt door de staat.”

De invloed van de Koerden, die ongeveer een kwart van de Iraakse bevolking uitmaken, is belangrijk voor de toekomst van Irak. President Talabani mag dan minder invloed hebben dan de sjiitische premier Al-Jaafari, christelijke leiders geloven dat de invloed van de Koerden de beste garantie vormt tegen een strengislamitische grondwet.

Voor velen vormen de Koerden een onbelangrijk volk. Naar verwachting zullen de Koerden zich echter afzetten tegen de Arabieren, die hen decennialang hebben vernederd. Zo voorspelt de nestoriaanse bisschop Issac uit Dohuk dat de Koerden zullen voorkomen dat de Iraakse grondwet een te islamitisch karakter krijgt. „De sharia is echt Arabisch en de Koerden zullen alles proberen om een arabisering van de Iraakse cultuur tegen te gaan.”

Een ander lichtpunt voor de kerk in Irak is de terugkeer van velen van de 40.000 christenen die na de bomaanslagen op kerken vorig jaar het land verlieten. Volgens ruwe schattingen bevinden zich op dit moment nog ongeveer 10.000 christenen in vluchtelingenkampen in Jordanië en Syrië.

Bisschop Issac: „De vlucht van zo veel christenen betekende niet het einde van de wereld. Juist hierdoor verspreidde de Iraakse kerk zich over de wereld. De nieuwe gemeenten in Amerika en Australië verschaffen nu welkome geldstromen die we niet gehad zouden hebben als iedereen in Irak gebleven was.”

Maar er is niet alleen positief nieuws te melden. Irak blijft een land in crisis. Langzamerhand verdwijnt het geduld met de Britse en de Amerikaanse troepen in Irak. Basisvoorzieningen zijn soms nog niet voor handen en ook met de veiligheid is het vaak nog slecht gesteld. „Geen enkele bevolking zal een leger ondersteunen dat geen bescherming kan bieden. De goodwill bij de bevolking is geheel verdwenen”, aldus een Iraakse predikant.

Steeds meer christenen uit de middenklasse besluiten te emigreren. Dat geldt ook voor mensen met belangrijke functies, zoals artsen. Sommige kerken hebben door deze ontwikkeling een groot deel van hun leden verloren.

Kerken in Irak hebben ook met interne spanningen te maken. Sommige priesters van de traditionele kerken werken de nieuwe evangelicale gemeenten tegen. In Bagdad dreigde een priester de Chaldeeuwse familieleden van baptisten niet te begraven als deze baptisten niet zouden terugkeren. Ook beschuldigen voorgangers van traditionele Iraakse kerken de nieuwe gemeenten ervan „onderdeel te zijn van het joodse streven om Irak onder controle te houden.”

Sommige kerkleiders zien de scheuringen binnen de evangelicale kerken als een teken van gebrek aan eenheid. Ook blijkt dat lang niet alle giften aan gemeenten goed worden besteed. Er zijn voorgangers die buitenlandse hulp misbruiken om dure auto’s te kopen en hun levenspeil te verbeteren. Dit leidt vervolgens weer tot onderlinge afgunst.

Dat er ook hoopvolle tekenen zijn, blijkt uit de ervaringen van voorganger Ghassan Thomas uit Bagdad. Nadat hij buiten de kerk een bord had bevestigd met de tekst: „Jezus is het licht van de wereld”, kreeg hij een doodsbedreiging. Op een stuk karton stond: „Jezus is niet het licht van de wereld. Allah is het en je bent gewaarschuwd.” De boodschap was ondertekend door de Islamitische Sjiitische Partij.

De voorganger laadde een busje vol met cadeaus, een aantal Bijbels en medicijnen en reed naar het hoofdkantoor van de partij. Toen hij daar aankwam, zei hij: „Ik wil de grote sjeik zien. Ik heb cadeaus voor hem.”

Hij werd naar de leider gebracht en stelde zichzelf voor als voorganger. „We respecteren je”, zei de sjeik. Thomas antwoordde: „Christenen hebben je lief, omdat God liefde is. Onze God is een God van liefde.” Opnieuw antwoordde de sjeik: „Wij respecteren je God. Wij respecteren Jezus.”

Dit was de opening waar Thomas om had gebeden. Hij zei: „Als je Jezus respecteert, geef je me dan toestemming iets uit Zijn Woord voor te lezen?” Hij haalde zijn Bijbel tevoorschijn en las uit het Johannes-evangelie de woorden van Jezus: „Ik ben het licht der wereld.” Toen haalde hij het stuk karton met de bedreiging tevoorschijn en overhandigde het aan de sjeik. De islamitische leider las de zinnen en keek beschaamd. Na een tijdje zei hij: „Het spijt me. Dit zal niet meer gebeuren. Jij bent mijn broeder. Als iemand komt om jou te doden, zal eerst mijn nek aan de beurt zijn.”

Thomas concludeert: „Niemand verwacht dat de situatie snel verbetert, maar we geloven dat God werkt in deze tijd en dat de toekomst vredevoller zal zijn. Vooral wanneer christenen bevriend raken met goede moslims en samenwerken.”