Aandelen stijgen bij gebrek aan beter
De economie is niet vooruit te branden, maar de beurs doet het goed. Terwijl het Centraal Bureau voor de Statistiek meldde dat de Nederlandse economie in het eerste kwartaal met 0,5 procent is gekrompen, bereikte de AEX-index woensdag zijn hoogste stand in drie jaar. De graadmeter van de beurs in Amsterdam heeft dit jaar een winst van ruim 12 procent geboekt.
Volgens analisten en beleggingsstrategen zijn de koersstijgingen vooral het gevolg van een gebrek aan alternatieven, en zijn ze niet zozeer te danken aan goede vooruitzichten. „Waar moet je anders met je geld naartoe? Obligaties vormen met deze historisch lage rente geen alternatief, en vastgoed is extreem duur”, aldus aandelenanalist E. de Graaf van vermogensbeheerder Petercam.
Beleggingstrateeg L. Daalder van Bank Oyens & Van Eeghen maakt een soortgelijke analyse. „Verzekeraars en pensioenaanbieders moeten een rendement halen van 4 tot 5 procent. Dat kunnen ze met de huidige rentestand het beste doen met aandelen. Die zijn relatief goedkoop en de koersrisico’s zijn te dragen.”
De beursdeskundigen zijn niet bepaald optimistisch over de rest van het jaar. Over de halfjaarcijfers die de bedrijven vanaf donderdag presenteren, zijn ze terughoudend. „Iemand moet toch die hoge olieprijzen betalen”, constateert Daalder. Begin dit jaar kostte Texaanse olie 40 dollar per vat. Inmiddels doet een vat 60 dollar en ligt een verdere stijging in het verschiet.
In hoeverre de dure olie de bedrijfswinsten aantast, is onduidelijk, maar beleggingsdeskundige T. Lussing van Beursbox.nl zegt in deze omstandigheden hoogtevrees te hebben als hij de huidige AEX-stand bekijkt. Hij verwacht binnen twee maanden een terugval naar 360 punten.
R. Lesparre, vermogensbeheerder bij Wega Effecten, noemt de zwakke economische vooruitzichten juist de belangrijkste reden voor de koersstijgingen. „Het bedrijfsleven heeft de afgelopen jaren fors gesaneerd. Hierdoor zijn de winsten sterker gegroeid dan de economie. Ondernemingen kunnen in dit klimaat geen kant op en keren meer dividend uit of kopen eigen aandelen in. Dat is gunstig voor beleggers.”
Volgens K. de Kort van AFS Capital Management houden aandelenbeleggers zichzelf voor de gek en negeren ze het slechte nieuws. „Ze zien het glas nog steeds halfvol.” Volgens hem dreigt de Amerikaanse economie in te storten. „De financiële situatie is uiterst wankel. Er is daar zo veel geld geleend. Iedere renteverhoging kan de ommekeer inluiden. Met name de Fed, het stelsel van Amerikaanse centrale banken, heeft de zaak op zijn beloop gelaten. Over enkele jaren beschouwt men Alan Greenspan als een van de slechtste voorzitters van de Fed ooit.”
Volgens Daalder bestaat de structurele onevenwichtigheid van de Amerikaanse economie echter al veertig jaar. „Als dit de reden is om geen aandelen te kopen, mis je rendement en ga je voorbij aan de dagelijkse ontwikkelingen.”
De sombere vooruitzichten worden bevestigd door W. Okkerse, ontwerper van de zogeheten OK-score, een waarderingsmeter voor Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen. Hij voorziet nog dit jaar een terugval van de AEX tot 250 à 280 punten. Vooral de halfjaarcijfers zullen volgens Okkerse velen wakker schudden. „De bedrijven hebben de broekriem tot het laagste gaatje aangehaald. Door de krimp van de Nederlandse economie kunnen ze echter niet meer verkopen.”
Ook Daalder is niet hoopvol gestemd over de halfjaarcijfers. „De resultaten over het tweede kwartaal zullen nog wel meevallen. Maar de vooruitzichten zijn niet goed. De conjunctuur is slecht en de hoge olieprijs drukt de winstmarges of leidt tot prijsstijgingen, en daarmee minder bestedingen van de consumenten.”
Over de stand van de beursgraadmeter is de analist van de Bank Oyens & Van Eeghen echter minder bevreesd. „Begin dit jaar heb ik een stijging van de AEX tot rond de 410 punten voorspeld. Daar houd ik aan vast. De komende weken zijn risicovol met de presentaties van de halfjaarcijfers. Maar echte problemen zijn er niet en aandelen zijn nog steeds ondergewaardeerd.”