Directeur Arie Ouwerkerk van LOT zegt tot de maatregel te hebben besloten met het oog op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), die met ingang van 1 juli volgend jaar gefaseerd wordt ingevoerd.

Uitgangspunt van de wet is dat een aantal zorgtaken, zoals de thuiszorg, maar ook de ondersteunende en activerende begeleiding van thuiswonende patiënten die zijn aangewezen op langdurige zorg, moet worden overgeheveld naar gemeenten. Het gaat om zorgtaken die nu nog in de AWBZ zijn geregeld als verzekerd recht.

Veel patiëntenorganisaties, waaronder de LOT, slaan de nieuwe wet met argusogen gade. „Wat nu nog geldt als verzekerd recht is straks niet meer dan een gemeentelijke voorziening. In het ergste geval kunnen gemeenten straks dus zeggen: Mevrouw, meneer, het spijt ons geweldig. We zien dat u deze voorziening nodig heeft, maar ons geld is op”, zegt Ouwerkerk.

Lange tijd zag het ernaar uit dat ook de overkoepelende Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) zich tegen de wet zou keren. Omdat het ministerie van Volksgezondheid weigerde met financiële toezeggingen te komen, werd het overleg tussen de VNG en het rijk vorig najaar tijdelijk opgeschort. Inmiddels heeft de VNG de toezegging binnen dat het ministerie van de WMO geen bezuinigingsoperatie zal maken. „Daarmee zijn we een belangrijke bondgenoot kwijt”, stelt Ouwerkerk gelaten vast.

Voorlopig vestigt LOT haar hoop dan ook op de straks te beginnen lobby. „We hebben becijferd dat er 80 miljoen euro extra nodig is voor het ondersteunen en ontlasten van mantelzorgers. Als die er niet komt, is de WMO al op voorhand mislukt.” Eigenlijk zou een staking een nog probater middel zijn om extra geld voor mantelzorgers af te dwingen, verzucht Ouwerkerk, „maar dat zit er niet in. Wij kunnen niet, zoals huisartsen, even een noodopvang regelen. En de patiënt in de steek laten, dat is iets wat geen enkele mantelzorger wil.”