’Jonge’ Turkse moskeeën maatschappelijk actiever
Turkse moskeeën met een jong bestuur, een jonge imam en een relatief jonge achterban ontplooien meer maatschappelijke activiteiten dan andere islamitische gebedshuizen. „De generatiewisseling lijkt de motor van verandering bij moskeeorganisaties", aldus een onderzoek onder 120 moskeeën.
Het islamitisch instituut voor maatschappelijke activering Ihsan en het instituut vrijwillige inzet Civiq presenteren de resultaten van het onderzoek vrijdagmiddag in Rotterdam. De onderzochte moskeeën zijn vooral Turks (71) en Marokkaans (37). Op basis van het soort activiteiten omschrijven de onderzoekers 53 moskeeën als ’maatschappelijk’, 41 als ’beperkt maatschappelijk’ en 26 als ’religieus’.
De grootste categorie activiteiten (40 procent), zoals taalcursussen, huiswerkbegeleiding en interreligieuze dialoog, is gericht op de omringende samenleving. Bijna 30 procent heeft vooral met de eigen groep te maken. Daarbij gaat het om het beleven van de eigen cultuur en religie en individuele hulpverlening. Activiteiten als naaicursussen, alfabetisering en liefdadigheid hebben voor de deelnemers beide functies. Ruim een kwart (29 procent) valt in die categorie.
„Gezien de onderzoeksresultaten is het idee dat moskeeën integratie belemmeren en de eigen gemeenschap isoleren van de omringende samenleving, verwerpelijk", aldus antropoloog K. Canatan, onderzoeker bij Ihsan. „De islam stimuleert wel degelijk het integratieproces van moslims in Nederland".
In de onderzochte moskeeën zijn ongeveer 5000 vrijwilligers actief. Als dat cijfer wordt doorgetrokken naar alle vierhonderd moskeeën, levert dat landelijk een aantal van 16.000 vrijwilligers in moskeeën op.
Moskeebestuurders zijn meestal mannen in de leeftijd van 25 tot 45 jaar. Slechts 5 procent behoort tot de tweede, in Nederland geboren en getogen generatie. Slechts zes moskeeën hebben een vrouw in het bestuur.
Van de imams heeft 62 procent een vaste betrekking en is van plan voorgoed in Nederland te blijven. De overige 38 procent is tijdelijk in ons land. Driekwart heeft een academische opleiding in het land van herkomst gevolgd.