Een op de zes leerlingen gepest
Een op de zes scholieren tussen de negen en elf jaar is regelmatig het slachtoffer van pesterijen op school. Ruim één op de twintig kinderen zegt zelf een pestkop te zijn.
Dat blijkt uit het onderzoek waarop TNO-medewerker drs. M. Fekkes dinsdag promoveerde aan de Universiteit Leiden.
Een actief antipestbeleid heeft kans van slagen, constateert hij. Fekkes testte dat op tientallen scholen uit. Als scholen met vragenlijsten pestgedrag meten, lessen wijden aan pesten en sociale vaardigheden, afspraken met leerlingen maken over omgangsregels en op het schoolplein een oogje in het zeil houden, blijkt dat vruchten af te werpen. Scholen die hun strenge aanpak van pesten laten varen, zien het probleem snel weer verergeren.
Jongens pesten vaak op een fysieke wijze, meisjes doen het subtieler, door uitsluiting of roddelen. Omstanders blijken vaak niet in te grijpen. Kinderen die op school geplaagd worden, hebben vaker hoofd- en buikpijn, slapen slechter, plassen meer in bed en zijn vaker vermoeid en depressief. Fekkes beveelt aan dat artsen die dergelijke klachten zien, en kindermishandeling kunnen uitsluiten, vervolgens gaan doorvragen over pesten op school. Volgens de promovendus is het nodig om alle betrokkenen meer bewust te maken van de ernst van het pesten. Scholen moeten ouders betrekken bij het antipestbeleid.
De helft van de gepeste kinderen vertelt niet aan hun leerkracht dat zij worden gepest en eenderde vertelt thuis niets. Als leerkrachten eenmaal weten dat er wordt gepest, proberen zij dit meestal te stoppen. In de helft van deze gevallen vermindert het pesten echter niet. Het is daarom van belang dat leerkrachten op effectieve wijze leren omgaan met pestincidenten.
Slechts een minderheid van de leerkrachten en de ouders praat met de pesters over hun gedrag en dat moet veranderen, stelt de promovendus. Hij constateerde een verband tussen actief pestgedrag en delinquent gedrag, met name vandalisme. Pesten blijkt ook een voorspellende waarde te hebben voor delinquent en agressief gedrag in de nabije toekomst. Uit eerder onderzoek kwam naar voren dat een harde opvoedingsstijl een grotere kans op pestende kinderen geeft.