Duizend olifanten onder de hamer
Grote en kleine, blanke en gekleurde, houten en glazen, gewone en bijzondere: vanaf woensdag kan het publiek in Paleis Het Loo zich vergapen aan ruim 1000 olifanten. Ze behoren tot de persoonlijke verzameling van prins Bernhard. De beesten zijn nog te koop ook. De opbrengst gaat, geheel in de geest van de overleden prins, naar het Wereldnatuurfonds.
Prins Bernhard reisde veel én hield van olifanten. Die combinatie leverde ooit een bijzonder tafereel op. De prins was op safari en keek bij het krieken van de dageraad recht in de snuit van een olifant. Het beest bleef op veilige afstand, ondanks de pogingen van de prins om contact te krijgen. De volgende morgen probeerde Bernhard het opnieuw. De olifant kwam iets dichterbij. De derde dag gebeurde het ongelofelijke. De olifant stond de prins op te wachten en legde zijn slurf in diens hand.
„Vanaf dat moment sloot prins Bernhard de olifant in zijn hart”, vertelde Gerhard van den Top, directeur van het Wereldnatuurfonds, diinsdagmorgen bij de perspresentatie van de tentoonstelling in Apeldoorn.
Nooit geweten dat er zo veel olifanten zijn. Althans, in de namaaksfeer. De collectie op Paleis Het Loo varieert van olifanten ter grootte van een kiezelsteentje tot het formaat van een volwassen poema. Sommige exemplaren zijn glad en strak, andere lijken klaar voor een circusoptreden. Er zijn gebruiksvoorwerpen bij in de vorm van boekensteunen, flessenstoppers en lepeltjes. Maar achter het glas staan ook heuse kunstvoorwerpen te pronken. Gemaakt van bijzonder materiaal door een bijzondere kunstenaar.
Toch schuilt het bijzondere van de collectie niet daarin, zegt Diana Ridderikhoff van Sotheby’s Amsterdam, die de collectie in oktober gaat veilen. „Het bijzondere zit in het persoonlijke van de collectie. Sommige exemplaren heeft prins Bernhard zelf uitgekozen, andere heeft hij met respect of met de nodige humor aanvaardt.”
De komende maanden mag het publiek de olifanten bewonderen. Wie zin heeft kan één of meer exemplaren uitzoeken. Op zondag 2 oktober gaat de collectie onder de hamer. De prijzen zullen variëren van „20 tot enkele duizenden euro’s”, vertelt Ridderikhoff. Sotheby’s verdient er volgens haar geen cent aan. „De totale opbrengst gaat naar het WNF.”
Het precieze doel is ook al bekend: bescherming van de natuur op Borneo. „In het laatste interview, drie weken voor zijn dood, deed de prins een hartstochtelijk beroep op de Nederlandse bevolking om Borneo te steunen”, vertelt Van den Top. „Hij liet zich ooit op het eiland fotograferen met een orang-oetang in zijn armen en zei: Als je zo’n beest recht in de ogen hebt gekeken, vergeet je dat nooit meer.”
Een klein deel van de collectie gaat niet onder de hamer. Die olifantjes staan in een aparte kamer en blijven het eigendom van de koninklijke familie. Wie na het bezoeken van de tentoonstelling er nog geen genoeg van heeft, kan een catalogus kopen en thuis verder genieten. Niet alleen alle 1000 olifanten staan erin, maar ook persoonlijke herinneringen van de prins. „Een echt collectors item”, aldus Ridderikhoff.