Het downloaden van muziek en film via internet is zo’n routineklus geworden, dat deskundigen verwachten dat de cd en dvd binnen enkele jaren zullen verdwijnen. Internet wordt dan de ’waterleiding’ voor moderne media: je draait de kraan open en je consumeert.Digitale muziek en film zijn zonder kwaliteitsverlies te kopiëren en met het grootste gemak te verspreiden. Dat klinkt als een groot voordeel, maar het is meteen ook de strop die nu om de nek van de industrie hangt. Vorige week werd bekend dat van alle muziek-cd’s die in 2004 geproduceerd zijn, een op de drie illegaal is. Alleen al in de Verenigde Staten werden vorig jaar dagelijks tussen de 100.000 en 150.000 films aangeboden via internet. Miljoenen mensen maken gebruik van programma’s met namen als Kazaa, Grokster, Morpheus en eDonkey, die uitwisseling van zulke bestanden mogelijk maken. Omdat een administratie ontbreekt, is niet bekend wat de precieze omvang van deze ruilhandel is. Volgens schattingen is 90 procent ervan illegaal.

Geen wonder dat de vermaaksindustrie steen en been klaagt. Een uitspraak van het Amerikaanse hooggerechtshof, gisteren, geeft de producenten van film en muziek echter plotseling een stevige steun in de rug. Anders dan bij eerdere uitspraken oordeelde de rechter nu dat de digitale ruilbeurzen wel degelijk aansprakelijk zijn voor wat er op hun ’markt’ gebeurt.

Daarmee is een mijlpaal bereikt in de discussie over illegale muziek en film. Tot nu toe ontsprongen de leveranciers van de uitwisselprogramma’s de dans omdat ze beweerden dat hun product ook legaal te gebruiken is: Wie zou de fabrikant van broodmessen durven aanklagen omdat iemand er een moord mee heeft gepleegd? Terecht heeft de rechter door dit verweer heen geprikt. Vul voor broodmessen raketwerpers in en het is meteen duidelijk dat die niet op elke hoek van de straat leverbaar moeten zijn.

Met deze uitspraak in de hand blijft het lastig misbruik de kop in te drukken. Nieuwe programma’s zullen steeds proberen door de mazen van de wet heen te glippen. Daarnaast is het de vraag wat bedrijven in Rusland of het Verre Oosten zich aantrekken van het Amerikaanse hooggerechtshof.

Toch kan deze uitspraak tot gevolg hebben dat steeds meer mensen beseffen dat downloaden en kopiëren evenzeer diefstal is als het illegaal verwijderen van een radio uit een auto. De volgende stap moet daarom zijn dat ook de gebruikers aangepakt worden. Tot nu toe is in Nederland het downloaden van muziek of film niet strafbaar, omdat het niet doenlijk zou zijn om daar tegen op te treden. Daar ligt dus een schone taak voor een kabinet dat waarden en normen hoog in het vaandel heeft staan. Er zou al reden genoeg zijn voor de overheid om zich met de inhoud van het aangeboden vermaak te bemoeien - en dat niet alleen omdat dezelfde programma’s ook dienen als transportkanaal voor kinderporno.

Strafbaar stellen van downloaden kan normerend werken. Mensen moeten zich realiseren dat deze media, of het nu films, muziek of preken betreft, geestelijk eigendom zijn, dat niet zonder toestemming gekopieerd mag worden. Wie ooit wekenlang heeft gezwoegd op een scriptie en daarna zag dat een medestudent een kopie ervan inleverde, begrijpt dat meteen.