Nederlandse boeren met minimaal 70 procent grasland mogen de komende tijd jaarlijks 250 kilo stikstof uit dierlijke mest per hectare op hun land uitrijden in plaats van de 170 kilo die de nitraatrichtlijn voorschrijft. Die oorspronkelijke mestnorm zou het einde betekenen voor grote delen van de intensieve veehouderij in Nederland, omdat boeren dan veel minder koeien zouden kunnen houden.

Met het binnenhalen van deze uitzonderingspositie voor Nederland, de zogeheten derogatie, komt in elk geval voor vier jaar een einde aan een jarenlange strijd tussen Den Haag en Brussel.

De andere EU-lidstaten zijn het met Nederland eens dat de speciale omstandigheden in ons land een afwijking van de mestnorm rechtvaardigen, omdat daarmee toch de milieudoelstellingen van de nitraatrichtlijn worden gehaald.

Minister Veerman van Landbouw en staatssecretaris van Geel van Milieu toonden zich maandag opgelucht. „We hebben heel hard moeten werken om de lidstaten ervan te overtuigen dat ons mestbeleid niet alleen goed is voor boeren, maar ook voor water en bodem”, aldus Veerman.

Hij waarschuwt echter dat ook de versoepelde norm nog steeds niet makkelijk zal zijn voor landbouwers. „Voor sommige boeren zijn de gevolgen nog steeds groot, maar ze kunnen blijven boeren.”

De nieuwe regeling kan negatieve gevolgen hebben voor een kwart van de intensieve melkveehouders in Nederland. Momenteel geldt er nog geen maximale limiet in Nederland voor het uitrijden van mest. In principe moet de norm voor Nederland na vier jaar omlaag tot 230 kilo per hectare, tenzij kan worden aangetoond dat met de huidige limiet van 250 kilo per hectare de milieudoelstellingen van de EU ook haalbaar zijn.

Veehouderijvoorzitter S. Schenk van LTO Nederland is ook opgelucht. Wel vindt hij dat Nederland een hoge prijs heeft betaald voor de Europese goedkeuring. Zo mogen varkens-, pluimvee- en vleeskalverbedrijven geen gebruikmaken van de regeling.

Stichting Natuur en Milieu is niet blij: „Nederland neemt met de versoepeling te veel risico’s met de natuur en het grond- en oppervlaktewater.”

De Tweede Kamer is tevreden met het binnenhalen van de derogatie. „Geweldig”, aldus ChristenUnie-kamerlid Slob. „Dit was waar we op hadden gehoopt.” Het was volgens hem nog wel spannend of Nederland een uitzonderingspositie zou krijgen.

Het was kantje boord, bevestigt PvdA’er Waalkens. Het positieve besluit van het nitraatcomité komt daarom voor hem als een „verrassing.” Hij is er blij mee.

Datzelfde geldt voor Van der Vlies (SGP). „Dit is heel belangrijk en geeft eindelijk duidelijkheid.” De onenigheid tussen Den Haag en Brussel heeft hem „veel te lang geduurd.”

VVD’er Oplaat spreekt van een „goede stap. Nu moeten we kijken hoe we de Europese normen zo ruim mogelijk kunnen invullen.”