Dat heeft het moderamen vrijdagmiddag tijdens de triosynode in een brief aan de leden van de hervormde synode laten weten. Het moderamen heeft zich bezonnen op de vraag die door verschillende synodeleden is gesteld om het stuk ”Opdat zij allen één zijn. Voorstel voor een unie van SoW-kerken” op de agenda te zetten.

Het hervormde kerkbestuur is van mening dat de materie die dit stuk aan de orde stelt „reeds herhaaldelijk door de generale synode is besproken. Daarbij is steeds onomwonden gekozen voor vereniging.” Desondanks is het moderamen toch tot de conclusie gekomen dat het goed is om het stuk op de agenda van de synode te plaatsen. Dit gezien de verzoeken die ook door andere personen en ambtelijke vergaderingen zijn geuit.

Eind januari hebben de hoofdbesturen van beide hervormde modaliteitsorganisaties het unievoorstel aangeboden aan het triomoderamen. Direct na de aanbieding liet SoW-scriba dr. B. Plaisier zich sterk afwijzend uit over het voorstel. Hij noemde het „onduidelijk, ondeugdelijk en onkerkelijk.”

Inmiddels heeft het hervormde moderamen een rapport opgesteld waarin een historisch overzicht wordt gegeven van de discussie over vereniging en federatie. Ook dit stuk staat voor 14 juni op de agenda. Het moderamen geeft daarin aan dat er tussen 1986 en 2001 in tien synodevergaderingen de mogelijkheid is geweest om in plaats van voor vereniging te kiezen voor federatie of unie. „Voorstellen in deze richting zijn door de generale synoden echter telkens van de hand gewezen.”

Verder concludeert het moderamen dat de vragen rond fusie of federatie, dan wel unie, ook een aantal malen onderwerp van breed beraad zijn geweest. „De uitkomst ook van deze beraadslagingen is steeds weer geweest dat de synoden hun besluit bevestigd hebben om voort te gaan op de weg van de vereniging.”

Het elf pagina’s tellende rapport ”Vereniging van de Samen op Weg-kerken. Discussie en besluitvorming over ’vereniging of federatie’ in het SoW-proces” geeft een historisch overzicht over de afgelopen vijftig jaar.

In1986 verklaarden de twee kerken zich in staat van hereniging. Het heet dan nog dat „de besluitvoorstellen zeer sober en voorzichtig zijn. Een federatie kán leiden tot hereniging. Het besluit betekent alleen dat men iets minder vrijblijvend tegenover elkaar staat, maar dat kan voor Gods aangezicht sowieso eigenlijk niet”, aldus het rapport. Een motie van ds. M. Baan om van federatieve samenwerking te spreken, wordt met vier stemmen voor verworpen.

In de jaren erna wordt volgens het rapport in besluitvorming alleen gesproken over verenigde of herenigde kerk en niet meer over een federatie van de kerken. De discussies uit november 1995, januari 1996 en maart 1998 komen langs en laten zien dat alle pogingen van synodeleden om verder te gaan in de richting van federatie en niet van fusie, nooit de steun van de meerderheid van de synode kreeg.

Ook de motie-De Visser/Van Heijst bood geen opening in de richting van federatie, meldt het rapport. Die motie gaf vertegenwoordigers van bezwaarden namelijk de gelegenheid om met voorstellen te komen waardoor zij hun identiteit en kerkordelijke status bínnen de toekomstige verenigde kerk gewaarborgd zouden kunnen achten. Ook in 2000 en vorig jaar was dit de teneur van de besluiten.

Het rapport vermeldt niet dat meer dan dertig classes in 1995 wel voor federatie waren. Dat komt omdat de commissie voor kerkordelijke aangelegenheden veronderstelt dat de verschillende classicale vergaderingen iets anders bedoelden met federatie. Onvermeld blijft ook dat de hervormde ds. H. Klink destijds om deze ’weeffout’ uit de synode stapte.

Opmerkelijk is dat een citaat uit ”de Waarheidsvriend”, waarin in de loop der jaren veel over het SoW-proces en de bezwaren daartegen is gepubliceerd, in het rapport is opgenomen. In oktober 1998 gaf het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond te kennen niet voor een afzonderlijke hervormde synode te kiezen. „Het hoofdbestuur is van overtuiging, dat op deze wijze een afsnoering plaatsvindt van het geheel van de kerk en dat de hervormd-gereformeerden in hun verantwoordelijkheid voor het geheel worden beperkt.” Het moderamen lijkt dit citaat te gebruiken als steun om het unievoorstel af te wijzen.

De opstellers van het unievoorstel stellen zich op het standpunt dat federatie nooit een serieuze kans heeft gekregen, omdat er nooit eerder een concreet voorstel op tafel heeft gelegen. De hoofdbesturen van CV en GB hebben hun voorstel de kerk ingestuurd en verwachten breed instemming van de mindere kerkelijke vergaderingen. Vertegenwoordigers van bijna 800 kerkenraden bezochten vorige maand de regionale voorlichtingsbijeenkomsten.