„Wens kiezers respecteer ik”
Natuurlijk was ze liever op een andere wijze in het parlement gekomen dan ten koste van het ervaren kamerlid Van Middelkoop. „Dit is héél vervelend.” Nu het helaas toch zo gelopen is, ziet ze geen reden te bedanken voor haar kamerzetel. Tineke Huizinga, hoogstwaarschijnlijk door voorkeurstemmen gekozen: „De kiezers hebben gesproken. Dat wil ik respecteren.”
Het CDA kent al decennialang vrouwelijke kamerleden. De SGP wijst het bekleden van dit ambt door vrouwen op bijbelse gronden af. En de ChristenUnie en haar voorlopers RPF en GPV? „Het is er bij hen gewoon nooit van gekomen. Maar principiële uitspraken over dat het niet zou kunnen, hebben zij bij mijn weten nooit gedaan”, zegt Huizinga-Heringa (42). De Heerenveense is deze week naar alle waarschijnlijkheid met voorkeurstemmen in de Tweede Kamer gekozen.
De omstandigheden waaronder zij donderdag het kamergebouw binnentrad, had zij zich de afgelopen maanden héél anders voorgesteld. „Ik ging er niet per se van uit dat de ChristenUnie zeven zetels zou halen, zodat ik als nummer zeven op de lijst precies in de Kamer zou komen. Maar ik was er vast van overtuigd dat we een goede kans maakten op die zeven. Zó had ik in het parlement willen komen: met Arie Slob, met Dick Stellingwerf, met Eimert van Middelkoop.”
Maar dat liep anders. Met moeite sleepte de ChristenUnie op 15 mei vier zetels in de wacht. De zittende en alom gewaardeerde kamerleden Slob en Stellingwerf vielen meteen buiten de boot. En doordat een groot aantal ChristenUnie-stemmers het knopje met de naam van de Heerenveense huismoeder indrukte, moet straks zelfs de oude rot Van Middelkoop, in de Kamer sinds 1989, het veld ruimen.
„Heel vervelend, heel betreurenswaardig”, noemt Huizinga de verkiezingsnederlaag van haar partij. Maar het gedwongen vertrek van het Binnenhof van zo veel talent en ervaring heeft haar niet in de verleiding gebracht de zetel die haar waarschijnlijk toekomt toch maar ter beschikking te stellen. „De kiezer heeft míj gekozen. Daar ziet het er althans naar uit. Die wens mag ik dan niet naast me neerleggen. Ik kan tegen die mensen toch niet zeggen: Bedankt, maar ik doe het toch maar niet?”
Heeft niemand u verzocht terug te treden? „Nee. Gistermorgen heb ik met de hoogste kandidaten op de ChristenUnie-lijst en met de partijvoorzitter overleg gehad in Den Haag. Dat was geen vrolijke bijeenkomst, maar we waren wel eensgezind. Alle aanwezigen vonden dat we de wens van de kiezer hebben te respecteren. Ook al zou dat betekenen dat ik in de Kamer kom in plaats van Van Middelkoop.”
Te laag
Dat Huizinga voldoende voorkeurstemmen zou krijgen voor een kamerzetel, werd in CU-kringen een halfjaar geleden al vermoed. De zevende plaats op de kandidatenlijst die zij in september kreeg toegewezen, was volgens veel partijleden (vrouwen én mannen) beslist te laag. Maar het partijbestuur was niet te vermurwen. Al die ervaren kamerleden, die nog graag een termijn doorgingen, moesten toch een verkiesbare plaats krijgen?
Huizinga wond er geen doekjes om. „Ik ben er altijd duidelijk over geweest dat ik het persoonlijk belangrijk vind dat er in een kamerfractie ook één of meer vrouwen zitten. De samenleving bestaat niet voor niets uit mannen én vrouwen. Op de een of andere manier vullen wij elkaar, ook in de politiek, prachtig aan. En het is toch veel leuker werken in een club die zowel uit mannen als uit vrouwen bestaat? Die gemengde gezelschappen zijn vaak het creatiefst.”
Toch voerde zij op geen enkele manier actie voor haar persoon. „Bij mijn weten hebben ook anderen dat niet gedaan, op een enkeling na die rond Kerst een kleine advertentie plaatste. Maar blijkbaar leeft het in de ChristenUnie sterk dat er ook een vrouw in Den Haag behoort te zitten. De zaken zijn gewoon zo gelopen.”
Bekendheid
Hoewel Huizinga -moeder van drie kinderen die op het voortgezet onderwijs zitten- zich niet kan meten met Haagse insiders zoals Van Middelkoop en Stellingwerf, is ze in politiek opzicht ook geen onbeschreven blad. In 1998 kwam ze voor de RPF in de gemeenteraad van Heerenveen, waar ze sindsdien een eenmansfractie vormt. Het werk gaf haar in haar woonplaats een zodanige bekendheid dat ze er op 15 mei bijna de helft van alle CU-stemmen verzamelde. Heerenveen was een van de weinige plaatsen waar de ChristenUnie deze week geen klappen kreeg, maar lichte winst boekte.
Daarnaast heeft Huizinga, die ooit rechten studeerde maar die studie afbrak om voor haar kinderen te gaan zorgen, sinds september intensieve contacten met de kamerfractie. „Ik ben een keer mee geweest met een fractieweekend, woon soms vergaderingen bij en bel regelmatig fractiemedewerkers als ik iets over het ChristenUnie-standpunt wil weten voor bijvoorbeeld een spreekbeurt. Bij de campagne was ik tamelijk intensief betrokken.”
Deze week werd Huizinga -lid van de Nederlands Gereformeerde Kerken- naar alle waarschijnlijkheid door voorkeurstemmen in de Kamer gekozen. Een steekproef door deze krant wees dat gisteren al uit; vandaag zal er meer duidelijkheid komen over de door haar behaalde stemmen. Huizinga zal de eerste vrouw zijn die ooit voor RPF, GPV of ChristenUnie in het parlement zat.
Is dit het begin van meer? In Heerenveen bestond de CU-kandidatenlijst voor de raadsverkiezingen toch uit om en om vrouw-man-vrouw-man?
„Zo hoeft het in de Kamer niet te worden. De aanpak die we in Heerenveen gekozen hebben, is voor mij geen wet van Meden en Perzen. Het is bij ons -ja, ik heb die uitdrukking nu al meer gebruikt- gewoon zo gelopen. Over de verhouding GPV’ers-RPF’ers maak ik me al helemaal niet druk. In die termen denk ik niet meer.”