Warmte op het werk: keep it cool
Als het in ons kikkerlandje enkele dagen tropisch warm is, regent het klachten. Werkgevers worden bestookt met de vraag bij welke temperatuur er nog gewerkt mag of moet worden. Komt de buitentemperatuur op zomerse waarden, dan is het verstandig maatregelen te treffen.
De Arbo-wet gaat ervan uit dat het klimaat in de werkomgeving comfortabel is. De mate van comfortbeleving is afhankelijk van de temperatuur, de luchtvochtigheid, de luchtsnelheid, de arbeid die wordt verricht en de kledingisolatie. Met een rustig kantoorbaantje in een luchtig shirtje ligt het comfortgebied tussen de 22 en de 26 graden. Werkt iemand echter in beschermende kleding en heeft hij of zij te maken met zonlicht, dan ligt dat heel anders.
De Arbo-wet verplicht werkgevers niet om 100 procent van de tijd te zorgen voor een comfortabel klimaat; 90 procent is in principe voldoende. Officieel zijn hier allerlei ingewikkelde formules voor, maar men kan bovenstaande als vuistregel hanteren voor het binnenklimaat. Dit staat overigens nog los van een zekere overmacht als er sprake is van een extreem warme zomer.
Hoewel de wet ruimte laat aan werkgevers, is het toch verstandig om een aantal maatregelen te treffen. Het is ook in het belang van de werkgever dat deze probeert de situatie te optimaliseren. Als medewerkers echt last hebben van de warmte, leidt dit sneller tot irritatie. De productie neemt af en de kans op het maken van fouten neemt toe.
Ventileren
Voor het binnenwerken gelden de volgende regels: Bij zittend kantoorwerk treedt alarmfase rood in als de temperatuur op de werkplek boven de 30 graden komt. Voor andere lichte werkzaamheden is dat 28 graden. Bij zwaar of zeer zwaar werk binnen zijn extra maatregelen nodig als het kwik boven de 26 respectievelijk 25 graden komt, mits er ten minste een ventilator aan staat die de lucht constant in beweging houdt.
Komt de temperatuur boven de genoemde maxima, dan moet alles gedaan worden om de belasting zo laag mogelijk te houden. Daarbij kan gedacht worden aan korter werken, vaker pauzeren in koele ruimtes, het uitstellen van zwaar werk en aangepaste kleding. Ook kan de werkgever extra drinken ter beschikking stellen. Verder kunnen er voor de hand liggende zonwerende en warmteverminderende maatregelen getroffen worden, zoals extra ventileren en het installeren van een airco. Loopt de binnentemperatuur op tot 40 graden dan wordt het werken echt gevaarlijk. Er bestaat in dat geval kans op ”heat stress”.
Bij werkzaamheden in de openlucht zijn de wettelijke regels voor het binnenklimaat niet van toepassing. Dit betekent echter niet dat er geen Arbo-regels zijn. Ook bij het buitenwerk geldt dat de werkgever de nodige maatregelen moet nemen en ook hier gelden maximumtemperaturen.
Voor licht werk geldt een maximumtemperatuur van 28 graden. Voor intensief werk geldt een maximumtemperatuur van 26 graden, mits er een voelbare luchtstroom is - anders maximaal 25 graden. Voor zeer intensief werk is de maximumtemperatuur 25 graden met een voelbare luchtstroom, 23 graden zonder luchtbeweging.
Als de temperatuur boven genoemde maxima uit schiet moeten maatregelen genomen worden. Sommige zijn vanzelfsprekend, zoals werken in de schaduw, aangepaste werktijden en pauzeren in koele ruimtes. Verder kan gedacht worden aan het optimaal inzetten van hulpmiddelen. Het is raadzaam om kleding dusdanig aan te passen dat de veiligheid niet in het gedrang komt. Ook is het verstandig rekening te houden met het gevaar van huidkanker. Deze ziekte kan veroorzaakt worden door langdurige blootstelling aan direct zonlicht. Bovendien kan zonlicht een negatief effect op het afweersysteem hebben.
Zwangere vrouwen
Bijzondere aandacht verdienen mensen die niet gezond zijn en zwangere vrouwen. Gezondheidsklachten die een extra risico met zich meebrengen tijdens tropische temperaturen zijn met name problemen met hart en longen, maar ook een hoge bloeddruk, overgewicht en een sterk ondergewicht. Zwangere vrouwen mogen niet blootgesteld worden aan een oncomfortabel klimaat. Voor deze groep geldt in de meeste arbeidssituaties 26 graden als maximum en bij heel rustig en zittend werk 28 graden.
Hoge temperaturen zijn belastend bij het uitvoeren van werkzaamheden. Bij extreme warmte zal het niet elke werkgever lukken om een comfortabel klimaat te scheppen. Daarom nog een goede raad: keep it cool.
De auteur is werkzaam bij de RMU als manager communicatie en pr.