„Als de directie dit niet serieus neemt, sta ik niet in voor wat er dan gaat gebeuren”, zei voorzitter H. van der Kolk van FNV Bondgenoten vrijdagmorgen tijdens een bijeenkomst van stakende ProRail-medewerkers in Utrecht.

Een groep van ruim honderd treindienstleiders heeft het treinverkeer in vrijwel het hele land volledig lamgelegd wegens een CAO-conflict. Nederland leek weinig overlast te ondervinden van de werkonderbreking. Veel werknemers, studenten en andere reizigers kozen voor een vrije dag of hadden alternatief vervoer geregeld.

De treinstations waren vrijdagmorgen overal praktisch leeg. Een enkele buitenlander bleek niet op de hoogte van de aangekondigde werkonderbreking.

Op de snelwegen was het iets drukker dan normaal, met name rond Amsterdam en in Noord-Brabant. In die provincie houdt de Koninklijke Luchtmacht open dagen op de basis in Gilze-Rijen. Tussen Breda en Tilburg stonden daardoor lange files.

De treindienstleiders, de mannen en vrouwen achter de knoppen, protesteren tegen het CAO-eindbod van de spoorbeheerder. Het conflict draait vooral om het salaris. ProRail biedt een loonsverhoging van 2,75 procent over de jaren 2005 en 2006. De bonden eisen 4,75 procent.

Gespreid over drie ploegendiensten stonden vrijdag ongeveer 180 treindienstleiders ingeroosterd. Iedere dienstleider is verantwoordelijk voor de treinenloop in een bepaald gebied. Van hen had vrijdagmorgen 80 procent het werk neergelegd.

In totaal werken er ruim 2800 mensen bij ProRail. Naast de treinverkeersleiders gaat het vooral om kantoorpersoneel, dat weinig animo toont om te staken. Velen hebben een vrije dag opgenomen.

De Vereniging van Hoger Spoorwegpersoneel (VHS) is het niet eens met de manier waarop werknemers van ProRail actie voeren om een betere CAO te krijgen. Volgens bondsbestuurder H. Sonke is de staking buitenproportioneel gezien de impact op de maatschappij. De VHS vertegenwoordigt honderd werknemers van ProRail, allen werkzaam in het management. Sonke: „We zijn het niet eens met het eindbod over het loon, maar wij vinden dat we terug moeten naar de onderhandelingstafel.”

Bondgenoten-voorman Van der Kolk heeft een tegenovergestelde mening. Hij spreekt van een „duidelijk signaal” naar de directie van ProRail en waarschuwt voor nieuwe acties. Die zouden leiden tot veel meer overlast dan bij de actie van vrijdag, omdat bedrijven en reizigers zich er niet op kunnen instellen.

De treinen van Nederlandse Spoorwegen, Syntus en NoordNed rijden niet meer sinds 03.00 uur. De staking duurt tot 23.00 uur vrijdagavond, maar de NS verwacht dat de eerste treinen pas rond een uur of één vannacht kunnen vertrekken. De enige uitzondering is Zeeuws-Vlaanderen. Railion beheert hier twee spoorlijnen, waar tijdens de staking twaalf goederentreinen rijden.