De Europese Commissie heeft een verklaring opgesteld waarin zij de beperkingen concreet beschrijft. Ook de lidstaten en het Europees Parlement beschouwen die als een bindende leidraad bij de vraag of een project voldoet aan de normen voor bekostiging uit de gemeenschappelijke kas.

Zo zal Brussel geen financiële middelen vrijmaken voor het klonen van mensen voor voortplantingsdoeleinden. Hetzelfde geldt voor het aanbrengen van wijzigingen in het erfelijk materiaal die worden doorgegeven aan latere generaties, het kweken van embryo’s voor gebruik in de laboratoria en de aanmaak van nieuwe embryonale stamcellen.

Subsidie is wel mogelijk voor proeven met menselijke zogeheten restembryo’s, die daarbij niet ouder mogen zijn dan veertien dagen. Zij komen beschikbaar bij de behandeling van onvruchtbaarheid met de IVF-methode (reageerbuisbevruchting). Wetenschappers halen er de stamcellen uit. Die verschaffen wellicht perspectieven om ziekten als alzheimer, parkinson en diabetes te genezen.

De vertegenwoordigers in het Europees Parlement (EP) van de combinatie ChristenUnie-SGP vinden het een goede zaak dat er straks duidelijke bepalingen bestaan ten aanzien van de ethische aspecten bij subsidiëring van wetenschappelijke werkzaamheden. Tegelijk zijn zij „ronduit bezorgd” over het stimuleren van experimenten met restembryo’s. „De bescherming van dit door God gegeven leven is niet opgeefbaar”, zo liet afgevaardigde Belder gisteren vastleggen in een stemverklaring.

De nationale wetgeving met betrekking tot specifiek laatstgenoemde activiteiten verschilt sterk. Duitsland bijvoorbeeld hanteert een verbod, terwijl Groot-Brittannië juist zeer ruime voorschriften kent.

De ministers van de lidstaten wilden aanvankelijk alleen een algemeen geformuleerde voorwaarde dat onderzoek dient te geschieden „met inachtneming van de fundamentele ethische beginselen.” Het EP stond erop dat dit uitgangspunt nader zou worden uitgewerkt. Een compromis bleek haalbaar op basis van de verklaring van de Commissie.

De woensdag in Straatsburg afgeronde discussie vond plaats tijdens de behandeling van het zesde kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling. Dat regelt de verdeling van het EU-geld dat in de periode tot 2006 op de begroting staat voor het bevorderen van de wetenschappelijke inspanningen op allerlei terreinen en met de bedoeling grensoverschrijdend binnen de Unie een coördinatie en bundeling van intellectueel vermogen te realiseren. In totaal gaat het om een bedrag van 17,5 miljard euro.