Noordelijke Alliantie bereikt grens met Pakistan
Strijders van de Noordelijke Alliantie hebben dinsdag de grens met Pakistan ten oosten van Jalalabad bereikt. Omstreeks half zeven ’s avonds verdwenen de Talibanstrijders die de grenspost bij Torkham bewaakten en verschenen er soldaten van de oppositie, zo verklaarde een cameraman van het Britse persburau Reuters.
Pakistaanse functionarissen aan de grens spraken de berichten tegen. Ze zeiden dat de Taliban nog steeds de grenspost bemannen.
Eerder op de dag veroverde de Noordelijke Alliantie Kabul. Strijders in de straten van de hoofdstad verklaarden dat ze oostwaarts zouden trekken om Jalalabad in te gaan nemen. Die stad zou inmiddels gevallen zijn.
De Briste premier Blair verklaarde dinsdag in Londen tegenover journalisten dat de plannen voor het installeren van een nieuwe regering in Kabul in een „vergevorderd stadium” zijn. Blair had in Londen een onderhoud gehad met VN secretaris-generaal Kofi Annan.
„Ik heb met hem gesproken over de noodzaak door te gaan met pogingen een brede regering te vestigen. Deze moet vanzelfsprekend alle verschillende etnische groepen in Afghanistan bevatten waaronder de Pathanen. Dit proces is vergevorderd”, aldus de Britse premier. „Ik denk dat we daardoor echte vooruitgang kunnen boeken met het vullen van het machtsvacuüm in Kabul.”
Blair benadrukte verder dat de Verenigde Naties zo snel mogelijk naar de Afghaanse hoofdstad moeten.
Rusland noemt de verovering van Kabul door de Noordelijke Alliantie een belangrijk succes. Het laat zien dat de internationale militaire acties tegen de Taliban hun vruchten afwerpen, aldus een verklaring van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou. Het ministerie voegt eraan toe dat in een toekomstige regering van Afghanistan alle etnische groepen vertegenwoordigd moeten zijn, op de Taliban na.
Economisch centrum
Met de inname van Kabul heeft de Noordelijke Alliantie zich toegang verschaft tot het belangrijkste economische centrum van Afghanistan. De hoofdstad ligt grotendeels in puin door aanhoudende strijd in de afgelopen jaren. Kabul herbergt circa 1,5 miljoen inwoners. De grootste stad van het land kende vele machthebbers. Veel strijders van de Alliantie bestreden elkaar in de jaren negentig onderling om de zeggenschap in Kabul.
Kabul, gelegen in een vallei, heeft een meer dan 3000 jaar oude geschiedenis. De stad is verscheidene malen met de grond gelijk gemaakt en weer opgebouwd. Het was ooit het centrum van de aanhangers van Zoroaster, stichter van een Oud-Perzische godsdient, maar ook van boeddhisten. De schoonheid van Kabul is veelvuldig aangehaald door belangrijke Perzische en Turkse dichters.
De Durrani, een dynastie van etnische Pathanen en stichters van Afghanistan, maakten Kabul de hoofdstad in 1776. De Britten namen de stad in de negentiende eeuw in, maar ze werden er weer snel uitgedreven.
Onder de laatste koning Zahir Shah, die nu in ballingschap leeft in Rome, kwam de modernisering van Kabul op gang. Onder zijn bewind steeg het aantal inwoners van Kabul tot meer dan een miljoen. De etnische groepen leefden er vreedzaam samen en huwelijken tussen personen van verschillende bevolkingsgroepen waren gewoon.
Russen
Na de communistische coup in 1978 en na de komst van de Russen een jaar later, zette het eerste verval in. De grootste verwoesting van Kabul had plaats na het vertrek van de Russische troepen. De onderling verdeelde moedjahedien streed een bloedige en harde strijd om Kabul, waardoor duizenden mensen werden gedood, veel gebouwen zwaar werden beschadigd of in puin werden geschoten.
De uiteindelijke machthebbers, de Taliban, zorgden met hun fundamentalistische leer ervoor dat de eens cultureel bloeiende stad deels ondergronds moest functioneren. Kabul kent geheime scholen voor meisjes en vrouwen en de armoede onder ’oorlogsweduwen’ is schrijnend zichtbaar op straat. Kabul is voor een groot deel een stad van angst geworden.
Nu zijn de intern verdeelde strijders van de Noordelijk Alliantie in de stad, die ze zelf voor een belangrijk deel hebben vernield. Het religieuze centrum van het land en de machtsbasis van de Taliban, de zuidelijke stad Kandahar, is evenwel nog altijd in handen van de fundamentalistische heersers.