„Ik wil graag dat mijn kinderen kunnen lezen en schrijven”
Microkredieten zijn een systeem van kleine leningen aan mensen in ontwikkelingslanden die een eigen winkeltje of bedrijfje willen beginnen. De Verenigde Naties hebben dit jaar uitgeroepen tot het Jaar van het Microkrediet. Prinses Máxima is, als VN-adviseur, een bekende pleitbezorgers voor de microkredieten. Hoe werkt het in de praktijk?
Het is ’vrouwenbondsdag’ in het Haïtiaanse Anse Rouge. Van heinde en verre komen ze, op ezels of te voet. Sommigen lopen acht uur, anderen een uur. Buiten de omheining maken ze toilet. Spoelen een beetje water over hun stoffige benen. Kleurrijke jurken en rokken, nette schoenen en hoeden wordt uit een plastic zak gehaald. Ze zijn gekomen voor een workshop over microkrediet. De tekst op ten minste één T-shirt is opvallend. In roze letters staat op het witte textiel: ”Arise” - sta op!
Tegen zevenen in de ochtend zitten sommigen al lang en breed op de stoel. Dan begint het zoetjesaan warm te worden in Anse Rouge. De club zal uitgroeien tot wel 300 vrouwen. Ze hebben elk een persoonlijke uitnodiging gehad van de christelijke hulporganisatie Parole et Action. Onder muzikale begeleiding wordt, heel luid, een creools lied van de eenheid ingestudeerd. Na drie keer oefenen loopt het heel vlot. „Halleluja, verdrijf de slechte ideeën uit je hoofd en richt je op de goede.”
Gedisciplineerd, rij voor rij, gaan de vrouwen op naar het ontbijt. Pasta met een fles frisdrank. Dan komen de workshops. Het gaat over planten en hoe je er door middel van een eenvoudig procédé van alles uit kunt halen. Er worden takjes rondgedeeld van een struik waar je olie uit kunt persen. Rozemarijn blijkt als olieaftreksel goed voor de massage van koude ledematen, pijnen en kwalen.
Ten slotte verschijnt er een heuse olie die voor van alles kan worden gebruikt: voor bougies, als zeep en noem maar op. Er wordt een quiz gehouden: de moderne interactieve methode van communiceren en leren wordt toegepast in het nauwelijks ontwikkelde Anse Rouge.
Vorig jaar heeft Parole et Action in Haïti met een donatie van hulporganisatie Woord en Daad van circa 20.000 euro in haar microkredietprogramma geïnvesteerd, dit jaar is het ongeveer hetzelfde bedrag. Meestal gaat het om heel kleine bedragen. De doelgroep zijn moeders van kinderen die de scholen in vijf dorpen in deze streek, Plaine de l’Arbre, bezoeken. Het project moet de economische basis van de gezinnen versterken, evenals die van de scholen. Naar verwachting kan dan op lange termijn al het schoolgelden worden betaald en kunnen er in totaal meer kinderen onderwijs volgen.
Meestal zijn het vrouwen die in aanmerking komen voor een microkrediet, aangezien zij over het algemeen beter terugbetalen. Zij hebben een groot verantwoordelijkheidsgevoel met betrekking tot de opleiding van hun kinderen.
De vrouwen van Plaine de l’Arbre hebben ervaring met kleinschalige handel. Workshops als vandaag stimuleren vrouwen in hun activiteiten, om het krediet zo efficiënt mogelijk in te zetten. Vrouwen krijgen niet zomaar een krediet. Ze moesten eerst een klein bedrag sparen voordat ze krediet konden krijgen.
Er moet 2 procent rente betaald worden per maand, bij een termijn van een halfjaar. In juli 2004 zijn de eerste kredieten verstrekt en begin februari 2005 was 64 procent van het uitgezette bedrag terugbetaald. De organisatie die het geld verstrekt en int meldt dat de vrouwen kredietwaardig zijn.
Een praktisch nevendoel is het creëren van een ”village banking systeem”, zodat ook voor andere projecten gebruik kan worden gemaakt van deze structuur.
In het veld blijken de kleine leningen grote gevolgen te hebben in het leven van Haïtiaanse vrouwen. Niet alleen in materiële, maar ook psychologische zin draagt microkrediet bij tot ontwikkeling en zelfstandigheid.
Dit is het vijfde en laatste artikel in een serie over Haïti.