Vertellingen met meerwaarde
Titel:
”Uw Koninkrijk kome… De Bijbel naverteld”
Auteur: L. Snoek
Uitgeverij: Den Hertog, Houten, 2005; twee delen
ISBN 90 331 1500 X
Pagina’s: 1300
Prijs: € 79,50, na 31 december € 89,50. „Al de Schrift is van God ingegeven.” Daarom moet het een zorg zijn om de héle Schrift aan kinderen door te geven. In de stroom van kinderbijbels verscheen een opmerkelijke uitgave. L. Snoek geeft in twee kloeke delen een navertelling van het Oude en Nieuwe Testament. Hij vertelt aan kinderen en jongeren vanaf tien jaar het geheel van de Bijbel, en dat maakt deze navertellingen echt uniek.
De meeste schrijvers van kinderbijbels hebben een selectie gemaakt uit de bijbelse geschiedenissen. Met name de onbekendere bijbelboeken blijven dan buiten beeld, en dat is jammer. Snoek geeft een navertelling van de hele Bijbel. Hij gaat bijvoorbeeld in op de brieven van Paulus, Petrus en Johannes, en zelfs het moeilijke Bijbelboek Openbaring mijdt hij niet. Dat geeft aan deze navertellingen een bijzondere meerwaarde. We lezen dat „al de Schrift van God is ingegeven”, daarom moet het ons een zorg zijn om, waar mogelijk en passend bij het niveau, aan de kinderen de hele Schrift door te geven.
Passend bij het niveau - dat brengt mij bij de opmerking dat voor tien- tot twaalfjarigen sommige gedeelten echt (te) moeilijk zullen zijn. Uitleg van ouders lijkt mij bijvoorbeeld noodzakelijk bij een gedeelte als ”De zeven fiolen en de val van Babylon”. Er zouden nog veel meer voorbeelden te noemen zijn, als het gaat over het niveau van de verteltrant met het oog op de doelgroep.
Tekeningen
In kinderbijbels of navertellingen van de Bijbel heeft de illustrator een zeer belangrijke taak. Ondersteunen de tekeningen de woorden van de schrijver? Heeft niet alleen de schrijver, maar ook de tekenaar besef dat hij heilige grond betreedt? Het gaat immers over het Woord van de levende God!
De bekende Jaap Kramer heeft gezorgd voor veel prachtige kleurenillustraties, waarbij ik sommige echt heel aansprekend vind. Wat een gave als je zo kunt tekenen. Dat de uitgever opnieuw voor Kramer heeft gekozen is te verklaren, maar heeft ook een nadeel. In de kinderbijbel van Van Dam en in de serie ”Die eenvoudigen wijsheid leert” vinden we tekeningen van dezelfde illustrator en zijn stijl is zo onmiskenbaar, dat er een bepaalde vermoeidheid optreedt bij de kijker. Nu weet ik dat onze jongere lezers daar geen erg in zullen hebben, dus het bezwaar is zeker niet (te) groot.
Toepassing
De schrijver vertelt de geschiedenissen echt na en daarom blijft zijn taalgebruik dicht bij Gods Woord. Dat is bepaald geen slechte zaak, want we schieten ons doel voorbij als de taal van de kinderbijbel vervreemdt van Gods Woord zelf. Snoek heeft een compliment verdiend in deze kwestie: hij brengt zijn lezers terug bij de Bijbel.
Hier en daar gaan stemmen op als zou dit een ”tweede Vreugdenhil” zijn. Dat bestrijd ik voluit. Immers, Vreugdenhil was een kind van zijn tijd en hij schreef anders dan vandaag wordt geschreven. We weten ook dat zijn toepassingen de toets van de kritiek niet altijd hebben doorstaan. Hij zou te moralistisch zijn: mensen met een goed karakter worden eerder bekeerd dan mensen met een naar karakter. Veel ouders van nu zullen zich zijn opgestoken vingertje wel herinneren. Maar zeker is dat hij dat uit de aard van de liefde deed!
In deze twee delen missen we de toepassing. Snoek houdt zich strikt aan de bijbeltekst, maar gaat niet rechtstreeks naar het hart van zijn jonge lezers. Dat is een door hem gemaakte keus, die ik voluit wil respecteren. Persoonlijk mis ik echter wel de spits naar het hart. Nee, niet op de zo bekende manier die kinderen van tien jaar en ouder kunnen dromen en die totaal langs hen heen gaat. Maar juist omdat de Schrift hier zo volledig aan het woord komt, liggen er unieke gelegenheden om naar het hart van kinderen te gaan.
Uit mijn eigen kindertijd herinner ik me nog zo de hartelijke woorden van m’n ouders en catechiseermeester als het ging over het heil des Heeren. Kinderen zijn nog wat ontvankelijker voor een toepassing; naarmate ze ouder worden, is de strakkere verteltrant ook meer verdedigbaar. Graag had ik gezien dat de schrijver als het ware in de ogen van zijn jonge lezers had gekeken en met hen in gesprek was gegaan: „Wie heeft lust den Heer’ te vrezen? ’t Allerhoogst en eeuwig goed!”
Uitvoering
De uitgave zelf is werkelijk prachtig. Het lettertype is duidelijk, de bladspiegel niet te druk. Er zijn functionele kaartjes bijgevoegd. Erg mooi vond ik dat de auteur/illustrator bij de geschiedenissen en brieven van Paulus teksten uit de brieven heeft afgedrukt, die precies zeggen waar het om gaat in het leven van de heidenapostel. Het is mijn hartelijke wens dat veel kinderen en jongeren deze navertellingen aandachtig zullen lezen met het gebed: „Och, schonk Gij mij de hulp van Uwen Geest.”
De twee delen hebben als titel meegekregen: ”Uw Koninkrijk kome”. Dat mag ons uitzien zijn in het leven van onze kinderen en jongeren: ”Vermeerder Uw Kerk”. En dan mogen we hartelijk geloven dat de Heere middellijk werkt! Deze uitgave, in Zijn hand genomen, zij daartoe dienstbaar.