”Missing in Action. Neergestorte Amerikaanse bommenwerpers in Zoetermeer en Zoeterwoude 1943-1945”
Auteur: E. W. van den Burg
Uitgeverij: Historisch Genootschap Oud Soetermeer, Zoetermeer, 2005
Pagina’s: 80 blz., € 7,50. Voor een neergestorte bommenwerper was in de Tweede Wereldoorlog altijd veel belangstelling. Zo ook in de Geerpolder in Zoeterwoude, waar op 22 februari 1945 een B-24, bijgenaamd de Jolly Duck, een noodlanding maakte. Vier burgers moesten hun nieuwsgierigheid met de dood bekopen, zo is te lezen in het boek ”Missing in Action”.

M. van Elzen-Zonderop, moeder van vijf kinderen, is op doorreis naar haar ouders als ze een kijkje gaat nemen bij de Jolly Duck. Daar lopen ook vijf kinderen met de achternaam Van Bemmelen. Eerder die dag heeft een verkenningsvliegtuig van de RAF doorgegeven dat de Jolly Duck nog redelijk onbeschadigd is. Een al lang bestaande instructie schrijft voor dat alle geallieerde vliegtuigen die in vijandelijk gebied zijn neergekomen en weinig schade hebben opgelopen, vernietigd moeten worden. Drie jachtbommenwerpers komen de klus klaren en schieten de Jolly Duck in brand. Maar de kogels maken ook een einde aan de levens van mevrouw Van Elzen en Gerrie en Joop van Bemmelen. De boer van de naastgelegen boerderij, Tinus Janson, komt kijken wat dat geratel betekent. Een tweede beschieting kost ook hem het leven.

Ironisch is het dat diezelfde Janson vier dagen eerder samen met andere Hollanders heeft gezorgd voor de ontsnapping van enkele bemanningsleden van het vliegtuig. Hoewel hij geen Engels sprak, heeft hij hun verschillende vluchtwegen gewezen.

Vier vliegers lopen zo een groep Duitsers in de armen. Vier anderen weten onder te duiken. Het laatste bemanningslid, zijluikschutter John McCormick, komt uiteindelijk in een jachthuis bij Zevenhuizen terecht. Daar zijn al verschillende vliegers en verzetslieden ondergedoken. Op 29 april wordt het jachthuis omsingeld door de Duitsers. Bij een hevig vuurgevecht komen McCormick en de Zoetermeerse veldwachter J. L. van Rij om het leven. Deze gebeurtenis is op 7 en 8 mei nagespeeld met mensen uit Duitsland in nazi-uniform.

De Jolly Duck is een van twee neergestorte Amerikaanse bommenwerpers die in ”Missing in Action” besproken worden. Het andere vliegtuig is de B-17 met de naam Yankee Dandy, die op 30 juli 1943 aan de Bleiswijkseweg in Zoetermeer neerstortte.

Het Historisch Genootschap Oud Soetermeer heeft het boek uitgegeven op A4-formaat met een slappe kaft. Zeventig foto’s complementeren het boek. Jammer is het dat niet alle gebeurtenissen chronologisch worden weergegeven. Zo komt eerst de overval op het jachthuis in april aan de orde, daarna pas de beschieting van de Jolly Duck waarbij burgers om het leven komen. Het boek is vooral interessant voor mensen uit Zoetermeer en Zoeterwoude en omgeving.