BASISVERZEKERING - Ziekenfondsen en particuliere verzekeringen gaan op in een basisverzekering. De ambtenarenregelingen voor ziektekosten verdwijnen. Dat geldt ook voor de solidariteitspremies WTZ en MOOZ die particulier verzekerden nu betalen.OMVANG PAKKET - De basisverzekering omvat in grote lijnen het huidige verstrekkingenpakket van het ziekenfonds en de kortdurende geestelijke gezondheidszorg (Riagg enz.). Ook tandartskosten voor jongeren onder de achttien zal de verzekeraar vergoeden. Voor degenen die ouder zijn, gebeurt dat niet. Zij kunnen zich bijverzekeren.

ACCEPTATIEPLICHT - Private verzekeraars voeren de nieuwe Zorgverzekeringswet uit. Ze moeten iedereen accepteren. Dat is voordelig voor ouderen en chronisch zieken. Zij kunnen nu niet van verzekeraar wisselen, tenzij ze torenhoge premies gaan betalen. Elke verzekerde mag elk jaar van verzekeraar wisselen.

PREMIE - Elke volwassene moet per jaar een vaste premie van ongeveer 1100 euro betalen. Dat is ongeveer de helft van de werkelijke kosten van de verzekering. De werkgever of de uitkeringsinstantie betaalt de andere helft. Kinderen tot achttien jaar zijn gratis meeverzekerd. De uiteindelijke hoogte van de premie hangt mede af van de hoogte van het eigen risico dat verzekerden kiezen. Het eigen risico bedraagt maximaal 500 euro per verzekerde.

ZORGTOESLAG - Voor de lage en middeninkomens komt er een zorgtoeslag van maximaal 425 euro voor een alleenstaande en 1200 euro voor een stel. De precieze hoogte van de toeslag bepaalt het kabinet in augustus tijdens de besprekingen over de begroting voor 2006. In september ontvangen burgers een formulier van de Belastingdienst over de zorgtoeslag. Wie het formulier voor 1 november terugstuurt, krijgt vanaf december de toeslag op zijn rekening gestort.

Om de extra lasten voor burgers te compenseren, verdwijnt per 1 januari ook het gebruikersdeel van de onroerendezaakbelasting.

GEMOEDSBEZWAARDEN - Iedere burger is verplicht zich voor ziektekosten te verzekeren. Mensen met gemoedsbezwaren tegen verzekeringen kunnen een verzoek indienen om onder de verzekeringsplicht uit te komen. De vervangende belasting die zij moeten betalen, komt in een spaarpotje. Als ze ziektekosten hebben, mogen ze dat potje aanspreken.

PRO LIFE - Verzekeraars mogen in het nieuwe stelsel polissen aanbieden die omstreden zaken als abortus en geslachtsverandering niet vergoeden. Dat zal -net als nu- niet leiden tot lagere premies.

OVERGANG - Verzekerden krijgen uiterlijk 16 december een aanbod van hun huidige zorgverzekeraar. Degenen die niet reageren, zijn per 1 januari automatisch verzekerd via de polis die hun verzekeraar heeft aangeboden. Tot 1 mei kunnen verzekerden de polis opzeggen en naar een andere verzekeraar gaan.