Haags topoverleg over nieuwe WAO
Premier Balkenende en de vice-premiers Zalm (VVD) en Brinkhorst (D66) voeren woensdag topoverleg met de fractievoorzitters van CDA, VVD en D66 over de problemen rond de nieuwe WAO. De crisissfeer liep dinsdag verder op doordat de FNV op hoge toon aanpassing van de plannen eiste.
Tijdens het overleg namen de ministers en de fractievoorzitters een eerste versie door van de berekeningen die het Centraal Planbureau (CPB) maakte over de diverse varianten waarin de partijen de WAO-plannen gegoten willen hebben.
Het conflict draait om de regeling voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Het kabinet wil die laten uitvoeren door zowel uitkeringsinstantie UWV als particuliere verzekeraars. De hele Tweede Kamer vindt die aanpak te ingewikkeld, maar over hoe het wel moet, zijn de meningen verdeeld. CDA en D66 willen een uitvoering door alleen de verzekeraars. De VVD en de linkse oppositie kiezen voor UWV.
Belangrijkste bezwaar bij de VVD tegen private uitvoering vormen de hoge aanvangskosten. De verzekeraars hebben, in tegenstelling UWV, geen reserves achter de hand om de regeling uit voeren. Volgens aanvankelijke berekeningen zouden de extra kosten in de eerste jaren 6 miljard euro bedragen. Maar er zijn aanwijzigen dat het aantal nieuwe WAO’ers snel afneemt. Daardoor zou dat bedrag aanzienlijk lager kunnen uitvallen.
CDA en D66 gaan ervan uit dat de VVD ook akkoord gaat met een private uitvoering als blijkt dat de kosten meevallen. In dat geval zal het kabinet niet langer vasthouden aan zijn oorspronkelijke plannen, zeggen ingewijden. Vakbonden en werkgevers zijn ook voor een private aanpak.
Vakbond FNV voerde de crisissfeer in Den Haag dinsdag verder op door op hoge toon te eisen dat minister De Geus van Sociale Zaken afziet van het door hem gewenste hybride stelsel, waarbij zowel uitkeringsinstantie UWV als particuliere verzekeraars bij de uitvoering van de wet voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten betrokken zijn. De FNV wil dat de uitvoering uitsluitend bij de verzekeraars komt te liggen.
Op een bijeenkomst van Borea, de brancheorganisatie van reïntegratiebedrijven, dreigde vakbondsbestuurder Heerts zelfs de steun van de FNV aan de op stapel staande hervorming van de Werkloosheidswet in te trekken als het kabinet geen gehoor heeft aan de eisen. „Als de politiek een zootje maakt van de WAO, dan trekken wij onze bereidheid mee te betalen aan de WW-premie terug”, zei hij. „Dan stort het hele huis in elkaar en keren we weer terug naar het actie voeren.”
Minister De Geus heeft de laatste dagen juist laten weten open te staan voor alternatieven voor zijn hybride uitvoeringsstelsel. Door het dreigement van de FNV lijkt de kans groter te worden dat de Kamer uiteindelijk in meerderheid kiest voor een volledig private uitvoering. Wel belangrijk zal zijn wat precies de uitkomst is van de kostenberekening die het CPB daarbij maakte.
De Tweede Kamer heeft maandag al de hele dag over de WAO gesproken. Vrijdag gaat de behandeling verder. Volgende week moet de knoop definitief worden doorgehakt, wil de nieuwe wetgeving op 1 januari 2006 van kracht kunnen worden.