„Komst NL.C kost regio 5000 banen”
Als de bouw van het megawinkel- en recreatiecentrum NL.C bij Geldermalsen in de Betuwe doorgaat, kost dat ongeveer 5000 banen bij de detailhandel in de omgeving. Daaronder vallen ook de winkelcentra van Utrecht en Den Bosch. Winkeliers zullen een omzetverlies van meer dan 10 procent lijden. Voor modezaken ligt dat verlies veel hoger.
Dat zeggen onderzoekers van bureau DHV en de Universiteit van Amsterdam (UvA). DHV en de UvA presenteerden maandag de berekende effecten van de komst van het Nederlands Leisure Centrum (NL.C) naar Geldermalsen. De gemeenten Utrecht, Den Bosch, Tiel, Gorinchem, Culemborg en Zaltbommel gaven opdracht voor het onderzoek omdat zij tegen de bouw van het NL.C zijn. Een eerdere berekening in opdracht van de gemeente Geldermalsen, voorstander van het plan, gaf een veel gunstiger uitkomst.
Bouwfonds MAB uit Den Haag wil het NL.C in de Betuwe gaan bouwen. Het gaat om het grootste winkel- en recreatiecomplex van Nederland. Vergelijkbare centra zijn alleen te vinden in Oberhausen (Dld.) en bij Newcastle (GB). Zowel in Engeland als in Duitsland is sprake van omvangrijke opheffing en leegstand in naburige winkelcentra, aldus de onderzoekers maandag. Volgens hen komen zelfs nieuwe winkelplannen in onder meer Nieuwegein, Den Bosch en Tiel in gevaar als het NL.C doorgaat.
Het NL.C krijgt 100.000 vierkante meter winkelruimte. Batavia Stad bij Lelystad is in totaal maar 10.000 vierkante meter groot, zo vergelijken de onderzoekers. Daarnaast is nog eens ongeveer 50.000 vierkante meter voorzien voor sportfaciliteiten, horeca en overnachtingsmogelijkheden. Voor de beoogde vestigingsplaats bij Geldermalsen is gekozen omdat deze plek wordt omringd door spoor- en snelwegen en goed bereikbaar is vanuit België en Duitsland. Het centrum wil 10 miljoen bezoekers per jaar trekken en is goed voor 3000 nieuwe arbeidsplaatsen.
Binnen dertig autominuten van het NL.C liggen 61 gemeenten. Voor kleine en middelgrote gemeenten kan de komst van het megacentrum desastreus uitpakken. Utrecht en Den Bosch zullen van de meest eenvoudige uitvoering van het complex minder last hebben, maar zodra het NL.C maximaal vertier biedt, krijgen ook deze landelijke hoofdwinkelcentra te maken met een omzetdaling van rond de 10 procent.
Volgens DHV en de UvA zijn de maandag gepresenteerde cijfers realistischer dan die van het eerdere Geldermalsense onderzoek, omdat nu ook de effecten bij vergelijkbare centra zijn doorberekend. De betrokken gemeenten sturen het rapport door aan de provincie Gelderland. Gedeputeerde Staten voelen ook niets voor het NL.C midden in de Betuwe, maar Provinciale Staten twijfelen heftig. Zondag is er een landelijk, door D66 georganiseerd debat in Arnhem over de wenselijkheid van dergelijke voorzieningen. De Staten beslissen op 29 juni.