Het heeft iets idyllisch, het 6 kilometer lange tramlijntje door de duinen van De Punt van Goeree over de Brouwersdam naar de Kabbelaarsbank. Een overblijfsel uit de tijd dat de RTM-trams op de Zuid-Hollandse eilanden decennialang voor een dicht vervoersnetwerk zorgden. Maar de RTM wil meer. Ze heeft plannen om de lijn over de gemeentelijke en provinciale grens door te trekken naar het Zeeuwse Middelplaat.

„We willen zo’n 1600 meter rails leggen”, zegt vrijwilliger J. P. Laterveer (74) in een kantoortje boven de remise van de RTM. Met aanwijzingen op een enorme kaart van het gebied probeert hij zijn verhaal wat te verduidelijken. Tussen de zwarte lijnen op de tekening heeft Laterveer met potlood allerlei formules gekrabbeld. Voor een leek niet te ontcijferen.

„Ik heb de hts gedaan”, zegt de vrijwilliger met een bescheiden glimlach. „Met die technische kennis in huis ben ik de projectbegeleider van de uitbreiding. Deze berekeningen gaan vooral over de manier waarop we de baan moeten leggen. Dat gaat niet zomaar. Het komt aan op nauwkeurigheid en veel rekenwerk.”

Laterveer hoopt eind deze maand -als de inspraaktermijn afloopt- op goedkeuring van de plannen door de gemeente Goedereede. „Nu stopt onze tram op de Kabbelaarsbank bij vakantieoord Port Zélande. Het fiat van Goedereede om verder de Brouwersdam op te gaan is erg belangrijk. De gemeente Schouwen-Duiveland wil meewerken aan de plannen op haar deel van de Brouwersdam als ook Goedereede instemt. Op het grondgebied van Goeree gaat het om 300 meter rails, op Schouwen-Duiveland moet de de overige 1300 meter komen.”

Met een ludieke bielzenactie probeert de RTM de kostbare operatie te financieren. „Zo’n 1600 bielzen moeten de rails dragen. Voor 15 euro kunnen geïnteresseerden een exemplaar adopteren. Ieder blokje krijgt een uniek nummer, zodat iedere schenker zich kan beroemen op zijn eigen stukje spoorbaan.”

De RTM Ouddorp ’draait’ op 45 vrijwilligers als Laterveer, enthousiastelingen die bezet zijn met grote ijver om de trammaatschappij in leven te houden. De tram speelde lange tijd een belangrijke rol voor de Zuid-Hollandse eilandbewoners.

De wortels van de RTM gaan terug tot 1878, toen Rotterdam zijn eigen stedelijk vervoersbedrijf kreeg. De paardentram welteverstaan. De stad groeide aan het einde van de negentiende eeuw stormachtig. Vooral aan de zuidkant, door de aanleg van diverse havens. Het aantal inwoners groeide mee. Langzaam maar zeker kwam er een vervoersstroom op gang tussen Rotterdam en de Zuid-Hollandse eilanden. Wegen waren vaak slecht, maar de stoomtram bood een heel goed alternatief. In 1898 opende de RTM de lijn Rotterdam-Zuid-Beijerland. Al snel volgden nieuwe lijnen. Van 1903 tot 1909 doorsneden trams het landschap van de Hoekse Waard, Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee.

Veerdiensten verbonden de diverse tramroutes met elkaar, waardoor een aaneengeschakeld vervoersnetwerk ontstond. De Tweede Wereldoorlog deed de infrastructuur van de tram geen goed. In de jaren van opbouw na de oorlog had in 1953 nog de Watersnoodramp plaats. In 1966 verdween het trambedrijf. Door de aanleg van dammen en bruggen hadden de eilanden uiteindelijk geen tram- en veerdiensten meer nodig.

„Maar gelukkig was het einde van de RTM niet voorgoed”, zegt Laterveer. „De stichting RTM kocht in 1965 een verzameling stoomtrammaterieel van de RTM. Helaas hebben we niet alles kunnen behouden.”

In 1989 verhuisde het grotendeels gerestaureerde materieel naar Ouddorp. „Dat was mede te danken aan de inzet van de toenmalige wethouder”, aldus Laterveer. „We zijn in 1990 begonnen met de eerste 2 kilometer trambaan tussen de remise aan De Punt en het Bezoekerscentrum Grevelingen. In 1996 namen we uiteindelijk het gehele museumtramtraject tussen De Punt en de Kabbelaarsbank in gebruik.”

Laterveer heeft er alle vertrouwen in dat het Zeeuwse Schouwen-Duiveland straks de historische stoomtrams kan verwelkomen. Grenzeloos optimistisch: „Na Middelplaat lonkt Renesse.”