Europees hof berispt Nederland voor bevoordeling SEP
De Nederlandse regering heeft de Samenwerkende Elektriciteits Productiebedrijven (SEP) voorgetrokken bij de verdeling van importcapaciteit op het stroomnet. Dat oordeelde het Europese hof van Justitie dinsdag. Het energiebedrijf Eneco leed hierdoor schade en overweegt deze nu te verhalen op de Staat.
Na de liberalisering van de stroommarkt in 1998 werd er, in strijd met de Europese mededingingsregels, een kwart van de schaarse invoercapaciteit op het stroomtransportnet gereserveerd voor de langlopende importcontracten van SEP.
„Door de liberalisatie heeft SEP het invoermonopolie verloren. De richtlijn vereist dat de marktdeelnemers met betrekking tot de toegang tot het transmissienet gelijk worden behandeld", schrijft het Hof in het arrest. Desondanks heeft toezichthouder DTe ’een belangrijk deel’ van de importcapaciteit gereserveerd voor SEP.
De langlopende importcontracten, met Duitse en Franse leveranciers, zijn grotendeels overgegaan op de erfgenamen van de productietak van SEP; de energiebedrijven Nuon, Essent, E.on en Electrabel.
De zaak tegen de voorkeursbehandeling was aangespannen door de energiebeurs APX, Eneco en de Vereniging voor Energie, Milieu en Water (VEMW), de belangenbehartiger van industriële energie– en watergebruikers.
Eneco, dat zelf niet over productiecapaciteit beschikte, is ernstig benadeeld door de voorkeursbehandeling voor de concurrenten. Het bedrijf kocht rond 1998 goedkope stroom in Duitsland om deze in Nederland te verkopen. „Maar daar konden we geen importcapaciteit voor krijgen en moesten we alsnog duurdere Nederlandse stroom inkopen", verklaarde directielid Hans ten Berge.
Eneco heeft nog niet besloten of het de geleden schade op de overheid gaat verhalen. „Met dit heldere arrest in handen gaan we dat zorgvuldig bekijken", zegt Ten Berge. Hij wijst erop dat Eneco destijds ook reputatieschade heeft opgelopen. „Bovendien is het vertrouwen in het functioneren van de markt geschaad".
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW is verheugd over de uitspraak. „Het is een enorme veeg uit de pan voor de regering. De huidige Overgangswet elektriciteitsproductiesector moet worden herzien, want de daarin opgenomen voorkeursbehandeling is in strijd met de Europese mededingingsregels", zei Grünfeld.
Het Hof oordeelde dat de Staat onder de Europese elektriciteitsregels ontheffing kan vragen voor de voorkeursbehandeling van SEP maar verzuimde dit tijdig te doen.
Toezichthouder DTe en het ministerie van Economische Zaken bestuderen de uitspraak van het Hof en konden nog geen commentaar geven.