„Ik hoorde een knal en meende dat er iets van een vrachtwagen viel. Kort daarna zag ik een enorme rookpluim. De NAM, was het eerste wat ik dacht.”

Rinze Rinzema is een van de Warffumers die het dichtst bij de gaswinningslocatie van de NAM in Warffum wonen. Het terrein ligt op ongeveer 1 kilometer afstand van de dichtstbijzijnde bebouwing. Direct na het zien van de rookpluim rende Rinzema naar buiten om te zien wat er gebeurd was.

Hij ontmoette er een buurman die op het land aan het werk was. „Die vertelde dat hij mensen aan het werk had gezien op het dak van de gastanks. „Dat zit goed mis”, zei hij er gelijk bij.”

Het gíng goed mis op de NAM-locatie aan de Westervalge in Warffum. Op de gaswinningslocatie, die gevestigd is aan een doodlopende weg buiten het dorp, werden dinsdag leidingen aangelegd bij de twee tanks voor watercondensaat op het terrein. Even na negen uur ontstond daarbij een explosie bij een van de tanks, gevolgd door een felle brand. Twee werknemers van technisch onderhoudsbedrijf GTI, een 58-jarige man uit Midwolda en een 33-jarige inwoner van Hoogezand, kwamen daarbij om het leven. Ook vielen er twee gewonden, onder wie een brandweerman.

De gaswinningslocatie bij Warffum lag al ongeveer een jaar stil, vanwege noodzakelijk onderhoud en de aanleg van nieuwe leidingen. In april startten werkzaamheden aan het leidingennetwerk tussen de opslagtanks, de gasputten en de apparatuur die daartussen staat.

Volgens adjunct-directeur drs. H. Herber van de NAM is het nog onduidelijk waaraan precies werd gewerkt op het moment van de explosie. Zo is het nog niet bekend of er laswerkzaamheden werden verricht. „Er zijn op dit moment nog veel vragen, maar weinig antwoorden.” Herber zegt dat werkzaamheden aan de gaswinningslocatie vooraf uitgebreid worden besproken. „Ook nu zijn er vooraf instructies gegeven.”

Op het moment van de explosie waren ongeveer twintig mensen ter plekke. Zij zijn later in het dorp Warffum opgevangen. Volgens Herber waren de meesten sprakeloos. „Iedereen is ontzettend geschokt. De meesten konden nog geen woord uitbrengen.”

Herber zegt dat er gedurende de ruim vijftig jaar dat de NAM verantwoordelijk is voor gaswinning in Nederland, geen ongevallen zijn voorgevallen zoals dinsdag in Warffum. „Wij hechten aan zeer strenge veiligheidsmaatregelen. Zoiets als dit moet niet kunnen. Als blijkt dat aanpassing van de regels nodig is, zullen we dat ook zeker doen.”

Direct na de explosie stelden het openbaar ministerie in Groningen, de Mijnbouwinspectie en de Arbeidsinspectie een onderzoek in. Ook de Raad voor de Transportveiligheid nam de situatie in ogenschouw. De eerste onderzoeksresultaten worden binnen een paar weken verwacht.

De melding van de ontploffing kwam rond kwart over negen binnen. De brandweer sloeg daarop groot alarm en was met meerdere korpsen ter plaatse. Rond halfelf was de brand onder controle en het explosiegevaar geweken. Inwoners van Uithuizen en Usquert ondervonden enige tijd hinder van een dikke rookwolk die over de dorpen trok. Zij werden met geluidswagens opgeroepen om ramen en deuren te sluiten. Er kwamen geen giftige stoffen vrij.

Het watercondensaat dat was opgeslagen in de geëxplodeerde tank is een restproduct van gaswinning. Het is een vloeibaar mengsel van water en gascondensaat en is wat eigenschappen betreft een beetje vergelijkbaar met benzine. Onder bepaalde omstandigheden is het brandbaar.