De huidige sociaal-democratische bondskanselier kondigde vorige week vervroegde bondsdagverkiezingen aan, na een verpletterende nederlaag van zijn SPD in de belangrijke deelstaat Noord-Rijnland Westfalen. De sociaal-democraten verloren er na 39 jaar hun regeringsmacht.

Merkel kon de kandidatuur bijna niet meer ontlopen. Leiders van beide partijen hadden hun steun al uitgesproken. Sinds vijf jaar voert ze haar partij aan. Volgens peilingen maakt CDU/CSU een goede kans bij de verkiezingen. Met de stembusgang hoopt Schröder de „duidelijke steun” te krijgen die hij zegt nodig te hebben voor zijn hervormingsplannen.

Bij de vorige verkiezingen in 2002 was Merkel ook al in de race om het lijsttrekkerschap van de christen-democratische alliantie CDU/CSU. Toen legde zij het echter af tegen de conservatieve CSU-premier Edmund Stoiber van Beieren, die er vervolgens niet in slaagde de rood-groene regering-Schröder uit het zadel te lichten. Merkel werd daarop fractievoorzitter en oppositieleidster.

Domineesdochter Merkel bracht het grootste deel van haar leven door in de voormalige DDR. Daar dwarsboomden de communistische autoriteiten haar plan om lerares te worden, wegens haar band met de protestantse kerk. Zij studeerde natuurkunde en hield zich vooral bezig met kwantummechanica. Na de val van de Berlijnse Muur in 1989 besloot Merkel de politiek in te gaan. In 1990 werd ze lid van de christen-democratische CDU.

Dankzij de steun van toenmalig bondskanselier Helmut Kohl, die haar in die tijd liefkozend „mijn meisje” noemde, rees haar ster snel binnen de partij. Al in 1991 kreeg ze haar eerste ministerspost, die van Vrouwen- en Jeugdzaken. In de volgende regeringsperiode kreeg ze milieu, natuurbescherming en nucleaire veiligheid in haar portefeuille. Zelf zei ze eens dat Kohl haar deze posten toeschoof omdat ze „vrouw, jong en Oost-Duits” was, maar zelfs haar grootste critici vonden haar een goede minister.

Kohls ’meisje’ groeide uit tot een doorgewinterde politica. Toen Kohl als oud-bondskanselier in 1999 in opspraak kwam omdat hij verdachte donaties via geheime bankrekeningen naar politici had gesluisd, liet ze haar leermeester keihard vallen. Als secretaris-generaal van de CDU dwong ze Kohl openheid van zaken te geven over de affaire. Toen het financiële schandaal ook Kohls opvolger als partijvoorzitter, Wolfgang Schäuble, de kop kostte, volgde Merkel hem in april 2000 op.

In 2003 bracht Merkel een spraakmakend bezoek aan Washington voor gesprekken met onder anderen vice-president Dick Cheney. Het is ongebruikelijk dat zulke hoge functionarissen een buitenlandse oppositieleider ontvangen. President George Bush sprak naar verluidt op eigen verzoek met Merkel toen hij begin dit jaar in Duitsland was. Bush liet haar weten groot belang te hechten aan nauwe banden met de Duitse oppositie. In tegenstelling tot de SPD van Schröder heeft de CDU altijd haar steun uitgesproken voor het buitenlandse beleid van de Amerikaanse regering.

Merkels standpunten op diverse terreinen plaatsen haar in de gematigde vleugel van de conservatieve CDU. Zij is bijvoorbeeld tegen abortus, maar wil liever vrouwen overhalen zwangerschappen niet te laten afbreken dan abortus verbieden. In haar campagne zal de bestrijding van de werkloosheid het voornaamste onderwerp zijn, zo kondigde de 50-jarige politica vorige week aan.

Merkels conservatieve CDU/CSU staat momenteel in de peilingen vóór Schröders sociaal-democratische SPD, en ook op het vlak van persoonlijke populariteit loopt Merkel in op Schröder. De werkloosheid en de Duitse economie zullen de belangrijkste verkiezingspunten worden van Merkel en verwacht wordt dat ze de starre Duitse arbeidswetgeving zal versoepelen.

Merkel zou de eerste vrouwelijke Duitse leider uit de geschiedenis kunnen worden, en volgens haar is Duitsland daar klaar voor. Het maakt niet uit of de bondskanselier een man of een vrouw is, aldus Merkel, „Wat telt, is of hij of zij in staat is de problemen in het land op te lossen.”