Kijk in de folders van doe-het-zelfzaken en tuincentra, vaak komt het merk Massive erin voor. Formido, Gamma, Karwei, Praxis, Intratuin, nagenoeg iedereen doet mee, inclusief de kleinere ketens. Het marktaandeel van Massive Nederland in de categorie bouwmarkten is erg hoog. In de categorie lifestyle -vooral woonwinkels en verlichtingsspeciaalzaken- is het aandeel aanmerkelijk lager, zeggen Dick Franck en Gijs van den Hil, respectievelijk algemeen en financieel directeur van Massive Nederland in Gorinchem.

De Massive-historie begint in 1926, als de Belg Pieter Jozef De Jaeck in Mortsel, bij Antwerpen, een bronsgieterij begint die kroonluchters fabriceert. Tien jaar later heeft hij veertig vaklui in dienst. In de Tweede Wereldoorlog wordt het bedrijf volledig vernield, maar twee jaar later draait het weer volop. In de decennia daarna groeit de onderneming uit tot een multinational die de meeste Europese markten bedient, maar ook daarbuiten opereert. „Nog niet in de VS vanwege andere voltagesystemen, maar wel in het Midden-Oosten, Afrika en Australië”, aldus de Vlaming Franck.

Massive Nederland start in 1962 in het Brabantse Kaatsheuvel en opent bijna tegelijkertijd een aantal toonzalen: in Amsterdam, Rotterdam, Nijmegen, Beek, Groningen en Breda. Deze benadering van de markt werd later losgelaten.

Eind jaren zestig strijkt het bedrijf neer op de huidige plek: in een oksel van verkeersknooppunt Gorinchem (A27/A15, Avelingen-Oost), pal tegen de Merwede. „Volgens mij kwamen we ongeveer gelijk met de brug”, zegt Van den Hil. Niemand kan het pand van 1 hectare in felgeel en -blauw over het hoofd zien. Het bedrijfsterrein heeft de dubbele oppervlakte. „Dat is onze filosofie: koop ruim grond en vestig je altijd dicht bij een knooppunt van snelwegen.”

Massive zit met 24 vestigingen in nagenoeg elk Europees land. De bulk van de productie verplaatste zich de afgelopen jaren van West-Europa en het Oostblok naar het Verre Oosten. „Landen als Polen en Tsjechië werden voor ons te duur. De afdeling ontwikkeling en enkele kleine, duurdere productielijnen zitten nog in België, een deeltje in Hongarije, maar het overgrote deel van onze producten komt nu uit China”, aldus Franck, een verre nazaat van de beroemde componist en organist César Franck.

Er staan internationaal zo’n 10.000 verschillende armaturen in de catalogi van het bedrijf, voor de Nederlandse markt zijn het er ongeveer 3000. „Decoratief, buitenverlichting, wandlampen en plafonnières, spots, systeemverlichting en gloeilampen, dat zijn onze zeven hoofdlijnen.” Cucina is een keukenlijn, Aqua is voor de badkamer, Kiko voor kinderen. De consumentenprijs voor de goedkoopste plafonnière is 4 euro, de duurste hangluchter uit het topsegment kan 600, 700 euro doen.

In Gorinchem telt het bedrijf 145 arbeidsplaatsen -voorraad, logistiek, marketing en verkoop-, wereldwijd zijn het er zo’n 3500. In Nederland gaan dagelijks een kleine 18.000 armaturen om (4,5 miljoen per jaar). „We klagen niet, maar zitten op dit moment wel in de wat magere jaren”, zegt Van den Hil. „De consument ziet verlichting als een luxeproduct, daardoor is het bij ons nu bepaald geen glorietijd. Die terugslag geldt voor nagenoeg al onze West-Europese buurlanden.”

Het seizoen loopt voor de lampenverkoop van oktober tot maart, de maanden die de mensheid grotendeels doorbrengt bij kunstlicht. Buitenverlichting wordt geleverd tot mei. Helaas voor de verlichtingssector in z’n geheel neemt het aantal speciaalzaken voor verlichting nog steeds af. Franck: „In België tel je er hoogstens honderd, in Nederland zijn er denk ik nog zo’n 400.”

Lijnen die op dit moment opvallend goed draaien zijn badkamerverlichting, buitenverlichting met de zogenaamde LED-techniek, drie inbouwspotjes met trafo in één doos en de glazen kroonluchters die regelmatig in de bouwmarktfolders staan.

Kan de directie zich een grote sof herinneren? Van den Hil: „Onze polystone, een kunststof buitenlamp die op steen lijkt. Op consumenten valt geen peil te trekken. Elk jaar heb je floppers. Daartegenover staan producten waarvan je veel minder verwacht, maar die uiteindelijk niet aan te slepen zijn. Is de afdeling design verliefd op een ontwerp maar zegt de consument ”njet”, dan is het jammer voor de ontwerpers.”

Was Massive tot drie jaar geleden een familiebedrijf -drie generaties lang-, in 2002 werden de aandelen verkocht aan beleggingsmaatschappij CVC Capital Partners. „Dat geeft de groep voldoende financiële middelen voor toekomstige uitbreiding”, aldus de financieel directeur.