The New York Times publiceerde eind vorige week zeer gedetailleerd uit een rapport van het ministerie van Defensie. Daaruit bleek dat enkele militairen en ondervragers op de Amerikaanse Bahram-basis twee gevangenen dagenlang mishandelden. Het tweetal bleek achteraf volstrekt onschuldig. Het Pentagon ontkende aanvankelijk alle verantwoordelijkheid voor de dood van de twee gevangenen.

Nadat vorig jaar het schandaal rond de Abu Ghraib-gevangenis in de openbaarheid kwam en mishandeling van gevangenen een wijdverbreide praktijk bleek, werd de dood van de twee Afghaanse gevangenen opnieuw onderzocht. In een uitgebreid rapport meldt het Pentagon nu dat de twee omkwamen als gevolg van dagenlange mishandelingen.

Volgens het Pentagon was deze tragedie voor een deel het gevolg van het feit „dat de bewuste militairen onvoldoende getraind waren voor hun taak.” Een van de militairen die bij deze affaire betrokken waren, Brian Gammack, werd vrijdag door een krijgsraad in Fort Bliss veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf.

„Een dergelijke behandeling van gevangenen is absoluut onaanvaardbaar. Amerika moet garanderen dat krijgsgevangenen worden behandeld volgens de Conventies van Genève”, aldus Richard Provencher, woordvoerder van de Verenigde Naties in Afghanistan. Hamid Karzai wordt maandag door president Bush op het Witte Huis ontvangen. Karzai zei tegenover Fox News dat hij er bij president Bush op aan zal dringen dat de Amerikanen hun gevangenen in Afghanistan overdragen aan de Afghaanse autoriteiten.

Het wordt een delicate ontmoeting tussen beide presidenten. Karzai komt met kritiek op het gedrag van Amerikaanse militairen tegenover gevangenen, maar de Amerikanen zijn op hun beurt zeer ontevreden over het feit dat de Afghaanse autoriteiten te weinig doen tegen de teelt van opium. Nadat het Taliban- regime in Afghanistan door de Amerikanen werd verdreven, is de productie van verdovende middelen daar sterk toegenomen. Er zijn daarop afspraken gemaakt met het nieuwe regime over vernietiging van opiumvelden.

De Amerikaanse ambassadeur in Kabul, Zalmay Khalilzad, klaagde drie weken geleden in een rapport bestemd voor minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice over de „onwil” van de Afghaanse autoriteiten om deze afspraken na te leven.

„President Karzai toont in de opiumkwestie weinig leiderschap, zelfs niet in zijn eigen provincie Kandahar”, aldus het rapport. Volgens de Amerikanen is de opiumproductie in Afghanistan in de laatste twee jaar met 48 procent gestegen. Volgens Karzai is de opiumproductie echter met 30 procent gedaald.

Dat zou volgens hem nog meer kunnen zijn als de Engelsen de anti-opiumprogramma’s beter zouden coördineren. De Britten zijn in Afghanistan inderdaad verantwoordelijk voor de vernietiging van opium. Volgens Britse functionarissen is het echter niet zinvol om opiumoogsten te vernietigingen zonder dat men de Afghaanse boeren een economisch aantrekkelijk alternatief biedt. Dit argument wordt ondersteund door Kabul. „Tal van landen hebben Afghanistan steun beloofd, maar daar komt in de praktijk weinig van terecht. Zonder hulp is het echter moeilijker onze boeren ertoe over te halen hun lucratieve opiumproductie op te geven”, aldus regeringswoordvoerder Jawed Ludin in Kabul.