Nog geen besluit over de zondag
De generale synode van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) is er zaterdagmiddag nog niet in geslaagd om het rapport over de zondag als een handreiking naar de kerken te sturen. Er was onvoldoende tijd om de tekst definitief vast te stellen en de amendementen te verwerken.
Deputaten vierde gebod en zondag zullen de tekstvoorstellen en wijzigingen nu gaan verwerken. In de tweede helft van juni zal de synode opnieuw een zitting aan het onderwerp wijden.
Synodepreses ds. P. Niemeijer blikte aan het begin van de zitting terug op de langslepende kwestie, die begon met een preek uit 1996. Daarin werd gesteld dat de visie op de zondag als rustdag niet teruggaat op een goddelijk gebod. De synode van Leusden (1999) vond deze opvatting „niet te veroordelen”; de synode van Zuidhorn (2002) bevestigde die uitspraak. Zuidhorn besloot tot het instellen van een deputaatschap vierde gebod en zondag om de onrust uit de kerken weg te nemen.
„We zijn nu bijna tien jaar verder, zes jaar na de eerste synode-uitspraak”, zei ds. Niemijer. „Dat schept een aparte situatie. Moet de betreffende predikant na twee synodes, die hem niet veroordeelden, alsnog vermaand worden? Het is moeilijk om te sleutelen aan eerdere synode-uitspraken. Laten we liever een positieve uitspraak over de zondag doen.”
Dr. E. A. de Boer, voorzitter van deputaten vierde gebod en zondag, benadrukte nog eens de status van het rapport ”Zondag HEERlijke dag”: onderwijs vanuit de Schrift, niet een aanzet tot een nieuwe confessie.
Ouderling A. van Hoffen (Emmen) toonde zich tegenstander van een te hoge status van het rapport. Hij wees erop dat de Drie Formulieren van Enigheid, inclusief Zondag 38 van de Heidelbergse Catechismus (over het vierde gebod), het enige ijkpunt moeten blijven. De GKV zouden zich door verdere regelgeving isoleren van andere kerken. Hij diende een tegenvoorstel in, dat het rapport een nog soberder status gaf, namelijk door het slechts onder de aandacht van de kerken te brengen tot verdere bezinning over de plaats van de zondag.
Ds. D. Noort (Eindhoven) stond ook op deze lijn. Zijn tegenvoorstel hield in dat de synode geen handreiking moet opstellen, noch een uitspraak moet doen inzake het vierde gebod en zondag, maar het rapport moet aanbieden als „materiaal voor de meningsvorming” op dit punt.
Prof. drs. A. L. Th. de Bruijne betwijfelde of er voldoende consensus was op de synode. De geldigheid van het vierde gebod heeft volgens hem nooit ter discussie gestaan in zijn kerk, ook niet de relatie van dit gebod tot de zondag. Het probleem is, zo zei hij, veel meer de aard van de zondagsrust en het verplichtend karakter van dat laatste element van het vierde gebod.
