Verdachte schoolgijzeling Rusland voor rechter
De vermoedelijk enige overlevende van de Tsjetsjeense terreurgroep die vorig jaar september in de Zuid-Russische stad Beslan een school gijzelden, Noer-Pasji Koelajev, is dinsdag voorgeleid aan het hooggerechtshof van de Noord-Ossetische republiek in Vladikavkaz.
Koelajev zou hebben bekend dat hij heeft deelgenomen aan de gijzeling, waarbij meer dan 330 gijzelaars de dood vonden. Hij zegt persoonlijk niemand te hebben gedood, maar moet rekenen op levenslang. Rusland heeft een moratorium op de doodstraf afgekondigd.
De gijzeling eindigde in een inferno van explosies en kogels. Commando’s raakten slaags met gijzelnemers, kinderen vluchtten door een regen van glasscherven en brandend hout. Ruim de helft van de dodelijke slachtoffers waren leerlingen.
Koelajev worden terrorisme, moord en verwante misdaden ten laste gelegd. Hij werd in een politiekonvooi naar het hooggerechtshof gereden en naar een gesloten binnenplaats gebracht, uit het zicht van de vele belangstellenden die zich voor het gebouw hadden verzameld. In de rechtszaal moest hij gehandboeid plaatsnemen in een stalen kooi. In de zaal waren enkele tientallen inwoners van Beslan, meest vrouwen met een hoofddoek. Enkelen zeiden angstig naar het proces te hebben uitgezien, bang om oude wonden open te rijten. Anderen noemden het proces niet meer dan een formaliteit en een poging van de autoriteiten de aandacht van het falend overheidsoptreden af te leiden. Zij riepen in herinnering dat de 32 zwaarbewapende terroristen de school zonder veel moeite hadden kunnen bezetten.
De 44-jarige Susanna Doedijeva, die een zoontje bij de gijzeling verloor, is voorzitster van het Comité Moeders van Beslan, dat de incompetentie van de regionale en de federale autoriteiten fel bekritiseert. De critici richten hun pijlen op zowel ontbrekende veiligheidsmaatregelen als het gebrekkig verlopen onderzoek. Volgens Doedajeva zal Koelajev vermoedelijk wel schuldig worden bevonden, maar is het hele proces niettemin vooral ‘een vertoning’.
Mensenrechtendeskundigen wijzen er op dat de autoriteiten het proces vooral willen gebruiken om de interetnische onrust te kalmeren. Voor dat doel zal worden geprobeerd Koelajev in verband te brengen met het internationale terrorisme. Veel Ossetiërs stellen hun traditionele rivalen, de Ingoesjeten, verantwoordelijk. Onder de terroristen waren veel inwoners van Ingoesjetië.
Voor de 12-jarige Zaoer Dzarasov, een overlevende van het bloedbad, is er maar één straf mogelijk voor Koelajev. ‘Ik wil dat ze z’n hoofd afsnijden en het aan de honden voeren’, zegt Zaoer. Hij verbergt huilend z’n hoofd in de armen van z’n moeder. Zaoer verloor in de gijzeling onder anderen z’n broertje.