Het akkoord is vooral een blauwdruk voor de ontwikkeling van de betrekkingen tussen Rusland en de EU in de toekomst. Er staan weinig echte details in. Het moet vooral leiden tot een bredere samenwerking tussen de partijen in de economische sfeer. De partijen hopen er de toegang van EU-lidstaten tot Russische brandstof mee te vergemakkelijken en Europese investeerders naar Rusland te lokken.

De struikelblokken in de onderhandelingen over het akkoord, het Europese plan om illegale immigranten uit het oosten terug te sturen naar Rusland en een nieuwe visumregeling voor Russische bezoekers van de EU, zijn niet in het document opgenomen. Poetin zei dat Rusland nooit immigranten terug zal nemen die via zijn grondgebied naar de EU zijn gereisd, omdat het daarmee wellicht hun rechten schendt. Barroso zei echter dat zonder de Russische goedkeuring van dat plan er geen versoepeling van de Europese visumregeling voor Russen te verwachten is.

Het Russische ministerie meldde eerder dat de onderhandelingen over beide kwesties nog worden voortgezet. Poetin zei wel dat hij zal blijven streven naar de algehele afschaffing van de visumregeling voor verkeer tussen Rusland en de EU. Hij erkende echter dat Rusland daarvoor wel eerst verdragen moet sluiten met andere voormalige Sovjetrepublieken.

Rusland en de EU zijn grote handelspartners, maar geen echte vrienden. Zeker sinds de toetreding van tien nieuwe landen tot de EU vorig jaar, waaronder voormalige Sovjetrepublieken en Sovjetsatellietstaten, is de relatie tussen de partijen verslechterd. De betrekkingen bereikten een dieptepunt in december toen de Russen de EU beschuldigden van inmenging in de politieke crisis in Oekraïne, waar de Oranjerevolutie in volle gang was.

Toch verhandelen de beide giganten jaarlijks voor bijna 100 miljard euro aan goederen. Rusland is de op vier na grootste handelspartner van de EU, en de EU zelfs de grootste van de Russen. Rusland exporteert voor 70 miljard naar de EU, dat voor 30 procent van haar olie en gas afhankelijk is van de Russen.

Volgens Juncker is er nu sprake van „grote liefde” tussen de EU en Rusland. Sinds de uitbreiding van de EU in mei vorig jaar met tien landen grenst de Unie rechtstreeks aan Rusland.

Rusland wil in gesprek blijven met de EU. „Ons einddoel is natuurlijk een regime van vrij personenverkeer zonder visa, opdat er niet langer een scheidslijn is in Europa”, zei Poetin na afloop van de top in Moskou.

In ruil voor het akkoord, dat van grote symbolische betekenis is, heeft Rusland een politiek belangrijke erkenning moeten doen. Moskou erkent dat de EU een bemiddelende rol kan spelen in conflicten in voormalige Sovjetstaten, zoals Georgië en Moldavië.