„Secularisatie treft niet alleen Koninklijk Huis”
Op Koninginnedag gaat bij hem altijd de vlag uit. Uit respect voor het Koninklijk Huis. Maar behalve waardering heeft hij ook kritiek. „Het zou mij zeer verheugen als de vorstin openlijk blijk gaf van een hartelijk geloof in het koningschap van Jezus Christus”, zegt ds. L. J. Geluk, hervormd emeritus predikant te Rotterdam.
Kanttekeningen bij de levensstijl van het Koninklijk Huis zijn terecht, vindt ds. Geluk. De predikant, redacteur van het Kohlbruggiaans gezinde tijdschrift Ecclesia, zegt begrip te hebben voor het feit dat er binnen de gereformeerde gezindte moeite is met bijvoorbeeld de manier waarop de Oranjes de zondag besteden en de wijze waarop zij invulling geven aan allerlei festiviteiten en evenementen.
Die moeite blijkt uit het RD-onderzoek dat afgelopen zaterdag werd gepresenteerd. Een op de vijf ondervraagden laat weten niet positief tegenover het Koninklijk Huis te staan, en dat vanwege de levensstijl van de familie.
Voorzichtigheid in uitspraken over levensstijl is wel geboden, zegt ds. Geluk. „Het Koninklijk Huis schermt het privé-leven zo veel mogelijk van de buitenwereld af. Begrijpelijk. Het betekent wel dat wij slechts beperkt waarnemen”, zegt de predikant. Ook pleit hij voor bescheidenheid. „Zijn we niet allen door de tijdgeest besmet? De secularisatie treft niet alleen het Koninklijk Huis, maar ook de gereformeerde gezindte.”
Ds. Geluk betreurt bij koningin Beatrix vooral haar terughoudendheid bij het doen van persoonlijke uitspraken over het christelijk geloof. „Uit de voorkeur in haar kerkgang en uit bijvoorbeeld de kersttoespraken blijkt dat haar geloofsovertuiging meer vrijzinnig dan rechtzinnig is. Van haar, die belijdenis deed in de Nederlandse Hervormde Kerk, mogen we méér verwachten. Wat zou de boodschap van onze Koningin aan kracht winnen als ze onomwonden zou belijden dat Jezus Christus haar Koning is.”
Ook zou de predikant meer willen horen van Beatrix’ visie op de geschiedenis van Nederland. „Van koningin Wilhelmina weten we dat zij hoge achting had voor Groen van Prinsterer. Op latere leeftijd ’ontdekte’ zij Groen, wiens overtuiging het was dat God met Nederland een unieke weg was gegaan, dat de staat uit de kerk was geboren en dat Hij daarvoor de Oranjes had gebruikt. Het zou me bijzonder verblijden als we zoiets van koningin Beatrix mochten vernemen.”
Tot nu toe lijkt het Koninklijk Huis met de aanwezigheid van kroonprins Willem-Alexander bij de inhuldiging van paus Benedictus XVI eerder van het tegenovergestelde blijk te geven. „Als de prins historisch had gedacht, was hij, denk ik, niet gegaan. Toen zijn voorvader admiraal Gaspard de Coligny in 1572 in Parijs werd vermoord, hieven de rooms-katholieken in Rome een Te Deum aan.”
Zeker, het staatsbestel zal de mogelijkheden tot een meer persoonlijk geloofsgetuigenis van het vorstenhuis beperken, zegt ds. Geluk. „Maar daar staat tegenover dat koningin Beatrix een grootse vrouw is met een sterk karakter. Zij zal ongetwijfeld wegen vinden om haar visie uit te dragen. Van Willem van Oranje las ik pas een prachtige belijdenis. In een brief uit 1574 schreef hij dat hij een volstrekt vertrouwen in God stelde en dat hij zich aan Hem geheel en al zou blijven vastklemmen, ook al zou niemand van het Nederlandse volk meer overblijven. Wat zou het mooi zijn als de Koningin in diezelfde geest leefde.”
voetnoot (u17(Dit is het laatste deel in een serie over de RD-enquête naar aanleiding van het ambtsjubileum van koningin Beatrix.