Het onderscheid tussen de twee artsen was niet zo moeilijk. Al snel gingen ze in de volksmond als „de rooie en de zwarte” door het leven. „De Oud-Beijerlanders keken eerst even de kat uit de boom”, herinnert dokter Hijman zich. „Maar toen ze ons eenmaal kenden, bleken ze trouw en gul.”

De twee dokters zien hun vak als veeleisend en veelzijdig. „De nadrukkelijke rol als vertrouwenspersoon maakt het mooi”, vindt ’s-Gravendijk. „Onmiskenbaar zijn de patiënten anders dan 35 jaar geleden. Ze zijn mondiger en veeleisender. Ik vind het best. Laat ze maar meedenken. Het is hun lijf en soms hebben ze nog gelijk ook.”

Hijman: „Maar het is wel lastig als mensen binnenkomen die al weten wat ze hebben. Vaak zit er meer achter: onuitgesproken angst. De kunst voor de huisarts is de echte afwijkingen te onderscheiden van de ongemakken.”

Hijman heeft het altijd erg belangrijk gevonden mensen zelf te laten nadenken over hun lichaam. „Ik beantwoordde een vraag wel eens met: Wat denk je zelf? Dat vonden ze vreemd, maar op die manier maak je mensen bewust wat ze aan het doen zijn met hun gezondheid.”

Hijman is katholiek opgevoed. Daardoor kon hij bezwaren en problemen van de behoudende groep patiënten op principiële terreinen goed aanvoelen. „Als mensen niet ingeënt willen worden, doen ze dat niet, zo simpel is het voor mij. Dat moet je respecteren. Als arts wijs je mensen op de mogelijkheden en risico’s en voor de rest is het hun eigen keuze. Het is me altijd wel opgevallen dat mensen, afhankelijk van de religieuze wortels die ze hadden, vaak zo’n vertrouwen uitstraalden.”

Diezelfde houding van respect voor de autonomie van mensen nam Hijman ook aan ten aanzien van gevoelige zaken als euthanasie. „Als arts sta je uiteraard niet te trappelen als mensen je zoiets vragen. Overigens komt het maar zelden voor dat mensen echt letterlijk van het ene op het andere moment er een eind aan willen maken. Mensen willen niet lijden, dat is iets heel anders. Daar kun je met medicamenten heel veel aan doen.”

Het vak van huisarts is soms ook eenzaam. „Wat wel eens wordt vergeten, is dat een dokter ook maar een mens is met gevoel en een ziel. Want naast mooie dingen maak je natuurlijk veel narigheid mee. Gelukkig konden we altijd stoom afblazen bij elkaar”, benadrukt ’s-Gravendijk. „Dat is ook onze kracht geweest, waardoor we zo lang met elkaar konden samenwerken. We zijn sinds onze studententijd vrienden.”

Hoezeer de patiënten aan hun huisartsen verknocht zijn, blijkt wel uit de talloze brieven die ze dezer dagen krijgen. Hijman: „Je ziet een hele historie van generaties weer voorbijtrekken. Mensen bedanken je nog voor de goede zorgen voor vader of moeder die al jaren geleden is overleden. Zoiets ontroert me, dat is hartverwarmend.”